07.06.2023
Ժնևում ԱՀԿ-ի տարեկան համաժողովի ժամանակ գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Գեբրեյեսուսը նախազգուշացում է տարածել, որ աշխարհում կարող է հայտնվել նոր, պոտենցիալ ավելի վտանգավոր համաճարակ, որը գերազանցում է COVID-19-ի սրությունը:
Գեբրիեսուսն ընդգծել է COVID-19-ի նոր տարբերակների շարունակական սպառնալիքը, որը կարող է հանգեցնել հետագա բռնկումների և մահացությունների: Բացի այդ, նա ընդգծեց նոր պաթոգենի՝ ավելի մեծ մահացու պոտենցիալով ի հայտ գալու հնարավորությունը:
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը բացահայտել է առաջնահերթ հիվանդությունների ցանկը, ներառյալ Էբոլան, SARS-ը, Զիկա վիրուսը և «X» պիտակով անանուն հիվանդությունը, որը, նրանց կարծիքով, կարող է համաճարակի պատճառ դառնալ: Կազմակերպության մասնագետները կանխատեսում են, որ այս նոր հիվանդությունը, ամենայն հավանականությամբ, կենդանիներից մարդկանց կփոխանցվի զոոնոզային բնույթ: Նրանք պնդում են, որ COVID-19 համաճարակը մեկուսացված իրադարձություն չէ՝ ընդգծելով ապագա բռնկումների դեմ ակտիվ պատրաստվածության անհրաժեշտությունը։
2022 թվականին Microsoft-ի հիմնադիր Բիլ Գեյթսը նախազգուշացրել է, որ մարդկությունը հաջորդ 20 տարվա ընթացքում կբախվի մեկ այլ համաճարակի։ Գեյթսը ենթադրեց, որ այս ապագա համաճարակի աղբյուրը կարող է լինել ծանոթ վիրուս կամ կենսաբանական լաբորատորիաներում անցկացված գործունեության արդյունք:
Թեև շատ գիտնականներ ներկայումս աջակցում են կենդանիներից մարդուն կորոնավիրուսի բնական փոխանցման տեսությանը, լաբորատոր ծագման վարկածի որոշ կողմնակիցներ մատնանշում են տարբեր հանգամանքներ: Դրանք ներառում են կենդանիների փոխադրողի խուսափողական որոնումը, չինական իշխանությունների գործողությունները և Վուհան շուկայի սկզբնական կապի շուրջ կասկածները: Առողջապահության փորձագետ և Հայաստանի Առողջապահության նախարարության նախկին աշխատակից Կարեն Սուրենինանը հարցազրույցներից մեկում կիսվել է, որ չինացի գիտնականները խորապես հավատում են, որ COVID-19-ը արհեստականորեն ստեղծվել է ռազմական լաբորատորիայում, հնարավոր է ԱՄՆ-ում կամ Եվրոպայում: Սուրենինանը արտահայտեց իր սեփական հակումը դեպի այս լաբորատոր ծագման տեսությունը՝ զուգահեռներ անցկացնելով խոզի գրիպի համաճարակի հետ և առաջարկելով ԱՀԿ-ի ներսում կոռուպցիա, որը ներառում է չբացահայտված ֆինանսական կապեր դեղագործական ընկերությունների հետ:
Լաբորատոր ծագման տեսության կողմնակիցները նաև մատնանշում են ԱՀԿ-ի վերջին հայտարարությունները պատվաստված անձանց շրջանում մահացության բարձր մակարդակի վերաբերյալ:
Ոմանք պնդում են, որ վիրուսն ինքնին ավելի քիչ վտանգավոր է, քան պատվաստանյութերը՝ կասկածի տակ դնելով պատվաստված անձանց հետագա հետևանքները: Պատվաստանյութերի նկատմամբ թերահավատությունը, դիմակների և կառավարական ապատեղեկատվության ենթադրյալ ձախողման հետ մեկտեղ, հանգեցրել է այն համոզմունքի, որ COVID-19 համաճարակը մշակված վերահսկման մեխանիզմի մաս է, այլ ոչ թե իրական առողջական ճգնաժամ:
Այս մտահոգությունների լույսի ներքո որոշ անհատներ կասկածի տակ են դնում ԱՀԿ-ի վստահելիությունը և գլոբալ համաճարակների մասին նրա կրկնվող հայտարարությունները: Նրանք համեմատություններ են անցկացնում կազմակերպության կողմից խոզի գրիպի և COVID-19 իրավիճակների հետ կապված՝ մեղադրելով ԱՀԿ-ին վտանգների չափազանցման և վախ ու շփոթություն առաջացնելու մեջ: Թերահավատությունը հարցեր է առաջացնում ԱՀԿ-ի կողմից նոր համաճարակի հռչակման հիմնավորման և այն մասին, թե ինչպես են նրանք նախնական գիտելիքներ ունեն դրա առաջացման մասին: Քննադատները զուգահեռներ են ընկալում նախորդ սցենարների հետ, ինչը կասկածներ է առաջացնում կազմակերպության դրդապատճառների և մտադրությունների վերաբերյալ:
