03.06.2024
Բուլղարիայի, խորհրդային և ռուսական բեմի պատմության մեջ վառ հետք թողած ականավոր երգիչ, կոմպոզիտոր և ուսուցիչ Բեդրոս Կիրկորովը դարձավ 92 տարեկան: Նա ոչ միայն տաղանդավոր կատարող և դաստիարակ է, այլև իսկական հայ՝ իր ողջ կյանքի ընթացքում պահպանելով և փոխանցելով իր ժողովրդի ավանդույթները։
Վաղ տարիներ և հայկական արմատներ
Բեդրոս Կիրկորովը ծնվել է 1932 թվականին Բուլղարիայի Վառնա քաղաքում՝ հայ ընտանիքում։ Հայրը՝ Ֆիլիպ Գրիգորյանը, կոշկակար էր, իսկ մայրը՝ Սոֆյա Գրիգորյանը՝ տնային տնտեսուհի։ Բեդրոսի ծնողներն ակտիվորեն մասնակցել են հայ համայնքի կյանքին, երգել են քաղաքային հայկական երգչախմբում և իրենց հետ տարել որդուն փորձերի ու ներկայացումների։ Մանկուց, կլանելով իր ժողովրդի մշակույթն ու ավանդույթները, Բեդրոսը սկսեց հետաքրքրություն ցուցաբերել երաժշտության և բեմի նկատմամբ։
Երաժշտական զարգացում և տեղափոխում ԽՍՀՄ
Բեդրոսը փոքր տարիքից երազում էր նկարիչ դառնալ։ Չնայած պարային խմբում մասնակցելու ցանկությանը, նա հայտնվեց երաժշտության մեջ՝ շնորհիվ աչքի ընկնող ձայնի։ Հայկական երգչախմբում նա ստացել է «շեփոր» մականունը՝ իր հզոր և հստակ տեմբրի համար։ Ավարտելով ուսումը արհեստագործական ուսումնարանում՝ որպես կոշկակար-նորաձևության դիզայներ՝ Բեդրոսը ընդունվում է երաժշտական դպրոց, որտեղ լրջորեն սկսում է զբաղվել վոկալով։
Բանակում ծառայելու ընթացքում Բեդրոսը երգել է զինվորական անսամբլում, ապա աշխատել Վառնայի օպերային թատրոնում։ Հենց այնտեղ նրա տաղանդը նկատեց կոմպոզիտոր Առնո Բաբաջանյանը, ով նրան հրավիրեց ԽՍՀՄ՝ բարձրագույն երաժշտական կրթություն ստանալու։ Այսպիսով սկսվեց Բեդրոս Կիրկորովի կյանքի նոր փուլը:
Ստեղծագործական ուղի և ներդրում մշակույթի մեջ
1962 թվականին Բեդրոս Կիրկորովը տեղափոխվել է Մոսկվա և ընդունվել ГИТИС-ի երկրորդ կուրս, որտեղ սովորել է պրոֆեսոր Բորիս Պոկրովսկու դասարանում։ Ուսման ընթացքում նա ակտիվորեն համերգներ է տվել այնպիսի վարպետների նվագախմբերի հետ, ինչպիսիք են Յուրի Սիլանտևը, Վլադիմիր Ֆեդոսեևը, Էդի Ռոսները և Լեոնիդ Ուտեսովը։ Վերջինիս հետ համագործակցությունը կարևոր հանգրվան էր Բեդրոսի կարիերայում։ Ուտյոսովը նրան հրավիրեց բուլղար-խորհրդային բարեկամության մասին երգերի ցիկլը կատարելու և օգնեց կազմակերպել «Մոսկվա-Սոֆիա, Սոֆիա-Մոսկվա» ծրագիրը, որի հիմնական գաղափարը ժողովուրդների միջև բարեկամության ամրապնդումն էր:
Հայկական հոգին
Բեդրոս Կիրկորովի հայկական արմատները միշտ արտացոլվել են նրա ստեղծագործական կյանքում։ Կատարելով ժողովրդական ու հայրենասիրական երգեր՝ նա ընդգծեց ընտանիքի, հայրենիքի և մշակութային ժառանգության հանդեպ սերը։ Մոտ 50 երգ ձայնագրելով ռադիոյով և մի քանի ձայնասկավառակ թողարկելով «Մելոդիա» ստուդիայում՝ Բեդրոսը նշանակալի ժառանգություն է թողել երաժշտության պատմության մեջ։
Անհատականություն և ընտանիք
Բեդրոս Կիրկորովը ոչ միայն ականավոր արտիստ է, այլև սիրող հայր։ Նրա որդին՝ Ֆիլիպ Կիրկորովը, դարձավ ռուսական էստրադայի ամենավառ աստղերից մեկը՝ շարունակելով ընտանեկան ավանդույթը և հասնելով հսկայական հաջողությունների, թեև հակասական վերաբերմունք ունի Հայաստանի և հայության նկատմամբ և աչքի է ընկնում ընդգծված թրքասիրությամբ։ Բեդրոսը միշտ աջակցում էր որդուն և հաճախ ելույթներ էր ունենում նրա հետ՝ փոխանցելով փորձն ու իմաստությունը։
Բեդրոս Կիրկորովը վառ օրինակ է, թե ինչպես կարող ես պահպանել ու փոխանցել քո ժողովրդի ավանդույթները՝ միաժամանակ զգալի հաջողությունների հասնելով միջազգային ասպարեզում։ Նրա ներդրումը մշակույթի և արվեստի մեջ, նվիրվածությունն իր արմատներին և երաժշտության հանդեպ սերը նրան դարձնում են իսկապես մեծ արվեստագետ և հայ ժողովրդի հպարտություն:
Շնորհավոր տարեդարձդ, սիրելի Բեդրոս: Թող ձեր ձայնը շարունակի ոգեշնչել և միավորել մարդկանց դեռ երկար տարիներ:
Comments