top of page

Դեբեդ գետի բոլոր կամուրջները վնասվել կամ քանդվել են՝ բացառությամբ 800 տարի առաջ Վանենի թագուհու կողմից կառուցված Սանահինի կամրջի

26.05.2024



Լոռու մարզում տեղի ունեցած ջրհեղեղը ողբերգական դեպք է: Հորդառատ անձրևների հետևանքով Դեբեդ գետը դուրս է եկել ափերից, որի հետևանքով ավերվել և վնասվել են նրա վրայով անցնող բոլոր կամուրջները, բացառությամբ մեկի՝ Սանահինի կամրջի,- հաղորդում է Լոռիից Yerevan Online Magazine-ի թղթակիցը։


Ավելի քան 800 տարի առաջ Վանեն թագուհու կողմից կառուցված այս կամուրջը ևս մեկ անգամ ցուցադրել է իր բացառիկ ուժն ու ճարտարապետական ​​գերազանցությունը:


Լոռու մարզում տեղացած հորդառատ անձրեւները հանգեցրել են Դեբեդ գետի ջրի մակարդակի արագ բարձրացման։ Ջուրն արագորեն հոսում էր գետի հունով՝ ոչնչացնելով ամեն ինչ իր ճանապարհին։ Վերջին տասնամյակներում կառուցված ժամանակակից կամուրջները չեն կարողացել դիմակայել տարերքի ճնշմանը և կամ լրջորեն վնասվել են, կամ ամբողջությամբ ավերվել։


Այն պայմաններում, երբ ժամանակակից կառույցները չեն կարողացել դիմակայել տարերքի գրոհին, Սանահինի կամուրջը մնացել է անվնաս։ Վանեն թագուհու պատվերով 12-րդ դարում կառուցված այս հնագույն կամուրջը միջնադարյան հայկական ճարտարագիտության և ճարտարապետության եզակի հուշարձան է։ Սանահինի կամուրջը ոչ միայն գոյատևել է դարեր, այլև դիմակայել է ժամանակի փորձություններին և բնական աղետներին։


Սանահինի կամուրջը կառուցվել է հսկայական քարե բլոկներից, որոնք միացված են իրար՝ առանց ցեմենտի կամ այլ ժամանակակից կապող նյութերի օգտագործման: Դրա դիզայնը օգտագործում է կամարակապ ճարտարապետության սկզբունքները՝ ապահովելով բեռի միասնական բաշխում և առավելագույն դիմադրություն արտաքին ազդեցություններին: Բարձրորակ նյութերը և խելամիտ ինժեներական տեխնիկան թույլ են տալիս կամուրջը մնալ ամուր և կայուն նույնիսկ դարեր շարունակ օգտագործելուց հետո:


Սանահինի կամուրջը Սանահինի վանական համալիրի մի մասն է, որը ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում։


Սանահինի կամրջի դիմացկունությունը հիշեցնում է շինարարության մեջ որակյալ նյութերի և մտածված ճարտարապետության կարևորության մասին: Ժամանակակից ինժեներներն ու ճարտարապետները պետք է հաշվի առնեն անցյալի փորձը՝ ավելի դիմացկուն և կայուն կառույցներ ստեղծելու համար։ Միգուցե ապագայում կամուրջներ և այլ ենթակառուցվածքային օբյեկտներ կառուցելիս արժե ավելի ուշադիր ուսումնասիրել հնագույն տեխնոլոգիաներն ու սկզբունքները:


Լոռու մարզում տեղի ունեցած ջրհեղեղը լուրջ փորձություն դարձավ բնակիչների համար՝ ցույց տալով ժամանակակից ենթակառուցվածքների խոցելիությունը բնական աղետների պայմաններում։


Ավերումների ֆոնին Սանահինի կամուրջը դարձել է ամրության և հուսալիության խորհրդանիշ՝ ցույց տալով, որ անցյալի ձեռքբերումները կարող են ուղեցույց ծառայել ապագայի համար։

32-ամյա Լուսինե Զաքարյանի բացառիկ տեսագրությունը, 1969 թ.

bottom of page