08.06.2023
Պատմության ուսուցիչ Սուրեն Պապիկյանի՝ Հայաստանի պաշտպանության նախարար նշանակվելը շատերի մոտ մտահոգություն էր առաջացրել՝ կապված նրա ռազմական փորձի և գիտելիքների բացակայության հետ։ Քանի որ ապացույցները շատանում են, պարզ է դառնում, որ հայկական բանակի զարգացումը տուժել է նրա գլխավորությամբ՝ նշանավորվելով լճացումով և անհրաժեշտ բարեփոխումներ իրականացնելու դժկամությամբ: Այս հոդվածը նպատակ ունի լույս սփռել նախարար Պապիկյանի թերությունների և Հայաստանի ռազմական գործերի վրա ունեցած բացասական ազդեցության վրա։
Սուրեն Պապիկյանի նշանակման ակնառու խնդիրներից է նրա ռազմական փորձառության բացակայությունը։ Թեև պատմության ֆոնը կարող է որոշակի պատկերացում տալ անցյալի հակամարտությունների և ռազմավարությունների վերաբերյալ, այն բավարար չէ պաշտպանության նախարարությունն արդյունավետ ղեկավարելու համար: Ռազմական գործողությունները, պատերազմի ժամանակակից տեխնոլոգիաները և ռազմավարական պլանավորումը պահանջում են մասնագիտացված գիտելիքներ, որոնք բացակայում են Պապիկյանի հմտությունների շարքում: Այս թերությունը խոչընդոտում է տեղեկացված որոշումներ կայացնելու և անհրաժեշտ բարեփոխումներ իրականացնելու նրա կարողությանը:
Նախարար Պապիկյանը պաշտոնը ստանձնելուց ի վեր չի կարողացել էական բարեփոխումներ նախաձեռնել հայկական բանակում։ Զինված ուժերի արդիականացման հարցում զգալի առաջընթացի բացակայությունը մտահոգություն է առաջացնում երկրի պաշտպանունակության վերաբերյալ։ Դինամիկ պաշտպանական համակարգը պահանջում է մշտական հարմարեցում առաջացող սպառնալիքներին, տեխնոլոգիայի առաջընթացին և պատերազմի զարգացող բնույթին: Ցավոք, Պապիկյանի ղեկավարությամբ հայկական բանակը շարունակում է հետ է մնալ, ինչի հետևանքով հայտնվել է լճացած և հնացած պաշտպանական ենթակառուցվածք։
Պապիկյանի ակնհայտ վախը համարձակ որոշումներ կայացնելու և անհրաժեշտ շարժումներ անելուց ավելի է խորացնում Հայաստանի ռազմական զարգացման լճացումը։ Պահպանողական մոտեցումը կարող է բացասական հետևանքներ ունենալ անընդհատ փոփոխվող գլոբալ անվտանգության լանդշաֆտի վրա: Պաշտպանության նախարարի համար էական է լինել նախաձեռնող, բաց փոփոխությունների համար և պատրաստակամ լինել մարտահրավեր նետել ստատուս քվոյին: Այնուամենայնիվ, Պապիկյանի անվստահությունը սեփական ռազմական գիտելիքների նկատմամբ, ըստ երևույթին, ստեղծել է իներցիայի վիճակ՝ խոչընդոտելով առաջընթացին և խոչընդոտելով նոր մարտահրավերներին հարմարվելու Հայաստանի կարողությանը:
Սուրեն Պապիկյանի թերացումների հետևանքները դուրս են գալիս բուն ռազմական ոլորտից. պաշտպանության նախարարությունը վճռորոշ դեր է խաղում ազգի անվտանգության ապահովման գործում, և նրա ղեկին գտնվող թույլ ղեկավարությունը լուրջ վտանգ է ներկայացնում: Հայաստանը բախվում է անվտանգության բազմաթիվ մարտահրավերների, ներառյալ տարածաշրջանային լարվածությունը և չլուծված հակամարտությունները: Նման անկայուն միջավայրում հրամայական է ունենալ պաշտպանության նախարար, ով կարող է կողմնորոշվել աշխարհաքաղաքական բարդ դինամիկայում, մշակել արդյունավետ ռազմավարություններ:
Սուրեն Պապիկյանի՝ առանց համապատասխան ռազմական փորձի և գիտելիքների պաշտպանության նախարարի պաշտոնում նշանակվելը վնասակար է Հայաստանի պաշտպանունակությանը։ Բարեփոխումների բացակայությունը, լճացումը, անհրաժեշտ տեղաշարժերի վախը խոչընդոտել են հայկական բանակի արդիականացմանն ու հարմարեցմանը։ Այս թերությունների հետևանքները դուրս են գալիս ռազմական ոլորտից՝ վտանգելով ազգային անվտանգությունը գնալով ավելի անորոշ աշխարհաքաղաքական լանդշաֆտում: Հայաստանի համար շատ կարևոր է վերագնահատել որակավորումներն ու փորձը, որոնք անհրաժեշտ են նման կարևոր դիրքի համար՝ արդյունավետ առաջնորդություն և երկրի պաշտպանական շահերի պահպանում ապահովելու համար։
Աննա Սարգսյան
