Ինչպես Ֆաինա Ռանեվսկայայի՝ Փարիզից եկած քույրն ապշեցրեց խորհրդային մսագործին

30.05.2023

«Ֆաինա Ռանևսկայայի քույրը՝ Իզաբելլան, ապրում էր Փարիզում։ Մի շարք հանգամանքների բերումով տեղափոխվել է Խորհրդային Միություն։ Իր ժամանման հենց առաջին օրը, չնայած ամառային շոգին, Իզաբելլան հագավ իր ֆիլդեպերի գուլպաները, հագավ մետաքսե վերարկու, ձեռնոցներ, գլխարկ և ասաց քրոջը.

- Ֆայնոչկա, - գնում եմ մսի պասաժ, բոն-ֆիլե կառնեմ, ընթրիք կպատրաստեմ:

- Կարիք չկա: Ռանևսկայան սարսափած բացականչեց. երկրում գերակշռում էին ծաղկող պակասը և հավերժական հերթերը: Նա հասկացավ, թե ինչպես դա կազդի Փարիզի անպատրաստ բնակչի վրա։

- Կարիք չկա: Ես ինքս կգնեմ։

- Ֆայնոչկա, բոն-ֆիլեն պետք է կարողանա ընտրել, իսկ ես կարող եմ դա անել,- հպարտ հայտարարեց Իզաբելլան ու գնաց մուտքի դուռը: Ռանևսկայան, ինչպես Պանֆիլովը տանկի վրա, շտապեց կտրել նրան։

-Ես քեզ հետ կգնամ:

- Մի ֆունտ միս միասին ընտրելը անհեթեթություն է,- ասաց քույրը և դուրս եկավ բնակարանից։ Ռանևսկայան վերջին փորձն է արել քրոջը փրկելու խորհրդային իրականության ցնցումից:

-Բայց չգիտես որտեղ են մեր խանութները։

Նա շրջվեց և ժպիտով նախատեց.

-Կարծում ես՝ մսավաճառ չե՞մ գտնում։

Եվ անհետացավ վերելակի մեջ:

Ռանևսկայան ընկավ աթոռին՝ պատկերացնելով խորհրդային սոցիալիզմի հետ օտարերկրյա քրոջ առաջին հանդիպման հետևանքները։

Բայց ասում են, որ Աստված օգնում է սուրբ հիմարներին և երանելիներին. բառացիորեն մի թաղամաս այն կողմ Իզաբելլա Գեորգիևնան պատահաբար հանդիպեց մի փոքրիկ խանութի, որի վերևում ցուցանակ էր՝ «Մսամթերք»:

Նա նայեց ներս. վաճառասեղանի մոտ հերթ էր կուտակված, քրտնած մսագործը կշեռքի վրա նետեց աճառ և կտրված երակները՝ դրանք անվանելով միս, իսկ դրամարկղի պատուհանում մի գեր գանձապահ՝ գլխին ներկված մազերի աշտարակով: Գլուխը, ինչպես կրպակից շունը, պարբերաբար հաչում էր հաճախորդների վրա:

Իզաբելլան կողք-կողքի գնաց դեպի վաճառասեղանն ու դիմեց վաճառողին.

- Բարի օր, պարոն: Ինչպե՞ս ես քեզ զգում:

Գնորդները հասկացան, որ սա կրկես է, ընդ որում՝ անվճար, և, ինչպես սառեցված կադրում, բոլորը քարացան ու լռեցին։ Նույնիսկ քրտնած մսագործը «մսամթերքի» հերթական չափաբաժինը կշեռքի վրա չբերեց:

Իսկ նախկին փարիզցին շարունակեց.

-Ինչպե՞ս ես քնում, պարոն... Եթե տառապում ես անքնությունից, փորձիր քնելուց առաջ երկու ճաշի գդալ գինի խմել... Իսկ ինչպե՞ս են երեխաները, պարոն: Դուք պատժու՞մ եք նրանց։ Դուք չեք կարող պատժել երեխաներին, դուք կարող եք կորցնել հոգևոր կապը նրանց հետ: Համաձա՞յն եք ինձ հետ, պարոն։

- «Այո», - վերջապես ապշած մսագործը սեղմեց իրենից և գլխով հաստատեց:

-Չէի կասկածում։ Դու նման ես իմ գրականության ուսուցչին. քո դեմքին խելք կա։

Իրականում չհասկանալով, թե կոնկրետ ինչ է երևում նրա դեմքին, մսագործը քրտինքը մաքրեց դեմքից, ամեն դեպքում:

- Պարոն, - գործի անցավ Իզաբելլա Գեորգիևնան, - ինձ պետք է մեկուկես ֆունտ բոն-ֆիլե: Հուսով եմ, որ դուք ունեք:

- Այո,- գլխով արեց մսավաճառը և սուզվեց նկուղը: Նա վաղուց գնացել էր, ըստ երեւույթին, հորթ էր բռնում, բռնեց, մորթեց ու բոն ֆիլեն առանձնացրեց։ Նա վերադարձավ մսի մի բաժին կշռած ու թղթի մեջ փաթաթված։

-Շնորհակալ եմ,-ասաց Իզաբելլան: Եվ նա ավելացրեց. - Ես ձեզ մոտ կգամ երեքշաբթի և ուրբաթ օրերին, կեսօրվա ժամը չորսին։ Ձեզ հարմա՞ր է:

-Այո,- երրորդ անգամ գլխով արեց մսավաճառը։ Վճարելով՝ Իզաբելլա Գեոգիևնան գոհացրեց գեր գանձապահին՝ մատնացույց անելով պերօքսիդով գունաթափված նրա մազերը՝ գլխին ոլորված ծանր աշտարակի մեջ:

-Դուք շատ մոդայիկ մազերի գույն ունեք, տիկին, Փարիզում բոլոր կանայք նույնպես շիկահեր են ներկված։ Բայց ավելի լավ է, որ մազերդ գցես, որ գանգուրներն ընկնեն ուսերիդ՝ բաց մազերը, տիկին, կզարդարեն քո ընկերասեր դեմքը։

Շոյված գանձապահը իր երկու ցուցամատը դրեց երկու այտերին և սկսեց ուժով ձգել դրանք՝ փորձելով ժպտալ։

Երբ տուն վերադառնալով, Իզաբելլան բացեց փաթեթը, Ֆաինա Գեորգիևնան շունչ քաշեց. նա վաղուց նման թարմ միս չէր տեսել, ակնհայտ է, որ մսագործն այն կտրել էր իր անձնական պաշարներից։

- Բոն-ֆիլեն պետք է կարողանա ընտրել:

Այդ ժամանակվանից ամեն երեքշաբթի և ուրբաթ նա այցելում էր «Մսամթերք»։ Այս օրերին, ուղիղ ժամը չորսին, մսավաճառը գանձապահին բաց էր թողնում, խանութը փակում, դռան վրա «Վերահաշվարկ» ցուցանակը կախում, վաճառասեղանի կողքին մի մեծ հնաոճ աթոռ էր դնում, հնաոճ խանութից գնված, նստեցնում էր իր սիրելի հյուրին, և նա ժամերով պատմում էր նրան փարիզյան կյանքի, Լուվրի, Էյֆելյան աշտարակի, Ելիսեյան դաշտերի մասին...

Եվ նա, գլուխը դնելով իր ափի վրա, լսեց նրան, լսեց, լսեց ... Եվ հանկարծ նրա դեմքին հայտնվեց անսպասելի, միամիտ, մանկական ժպիտ:

Մեզ շրջապատող աշխարհը չի փոխվում բռնությամբ և պիղծ լեզվով, այն փոխվում է բարի խոսքով և մարդու հանդեպ հարգալից վերաբերմունքով:

Ալեքսանդր Կանևսկի, «Քույրը Փարիզից»