23.12.2023
Այսօր՝ 2023 թվականի դեկտեմբերի 23-ին, լրանում է հայ ականավոր դիրիժոր, խմբավար, կոմպոզիտոր և ուսուցիչ Հովհաննես Չեքիջյանի ծննդյան 95-ամյակը։
Մեծ երաժիշտները, ինչպես հավերժական հնչեղության դարաշրջանը, հետք են թողնում պատմության վրա՝ լցնելով այն ներդաշնակությամբ և ոգեշնչմամբ:
Ժամանակի 95-ամյա հորձանուտում Հովհաննես Չեքիջյանը ոչ միայն հիմնեց իր երաժշտական Օլիմպոսը, այլև դարձավ աշխարհի սիմֆոնիկ ալիքի առանցքային դեմքերից մեկը։
Ծնվել է Կոստանդնուպոլսում, նրա առաջին նոտաները հայտնվել են Վիեննայի Մխիթարյանների դպրոցում՝ լույս սփռելով երաժշտական ավանդույթի գաղտնիքների վրա: Մեծ մաեստրո, բազմակողմանի ստեղծագործող, երաժշտական սահմանների գիտակ Չեքիջյանը ճանապարհ հարթեց՝ թողնելով իր ետևում մեծ ժառանգություն։
Ներդաշնակությունից հյուսված Չեքիջյանի ուղին անցավ Ստամբուլով, Փարիզով և վերջապես գտավ իր արտացոլումը Երևանի հոգում։ Հայաստանի պետական երգչախմբի գեղարվեստական ղեկավարն ու գլխավոր դիրիժորը աշխարհին նրա առաջարկած հարուստ երաժշտական ժառանգության մի փոքր մասն է։
Չեքիջյանը պարզապես սիմֆոնիկ դիրիժոր չէ, նա արվեստ է շարժման մեջ։ Նրա ղեկավարությունը ճանաչվել է ոչ միայն հայրենիքում, այլեւ արտերկրում։ ԽՍՀՄ-ի, Սանկտ Պետերբուրգի, Լոնդոնի նվագախմբերը՝ նրա էստաֆետի առջև կանգնած էին դարաշրջանային բարձր ներդաշնակությունները՝ լցնելով տարածությունը ձայնով և ոգեշնչմամբ։
Չեքիջյանը ոչ միայն երաժշտության վարպետ է, այլ նաև կոմպոզիտոր, ով գրել է վոկալ և սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ, որոնք ոգեշնչել են սիմֆոնիկ ներդաշնակության իսկական գիտակներին։ Նրա ստեղծագործությունը կյանքի օրհներգ են, պատմության ու մշակույթի հետ միահյուսված մեղեդիներ:
Ուսուցիչ, երիտասարդ տաղանդների համար անփոխարինելի դաստիարակ: Նա հետք թողեց երաժիշտների ապագա սերունդների մտքում: Կոնսերվատորիայի դասախոս՝ նա իր գիտելիքներն ու կիրքը լցրեց իր սաների մեջ՝ ոգեշնչելով նրանց երաժշտական նոր նվաճումների։
Պարգևներն ու կոչումները նրա մեծության արտացոլումն են։ Հայաստանի ազգային հերոս, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, բազմաթիվ մրցանակների դափնեկիր։
Այս տարեդարձի օրը մենք հարգանքի տուրք ենք մատուցում մեծ մաեստրոյին, ում երաժշտական ալիքը շարունակում է հնչել՝ լցնելով աշխարհը ներդաշնակությամբ և ոգեշնչմամբ։ Հովհաննես Չեքիջյանը երաժշտասերների հիշողության մեջ հավերժ հնչող անուն է, որը ոսկե տառերով գրվել է համաշխարհային մշակույթի պատմության մեջ։