Ո՞վ է նորահայտ միլիարդատեր Նարեկ Նալբանդյանը, ում անունը կապում են գործող իշխանությունների հետ. բիզնեսներ, ունեցվածք, մեղադրանքներ

24.05.2025

Վերջին տարիների բիզնես ակտիվություններ և ձեռքբերումներ

Նորահայտ գործարար։ Նարեկ Նալբանդյանը հատկապես հայտնի դարձավ 2018 թ․ հեղափոխությունից հետո՝ բազմաթիվ խոշոր սեփականություններ ձեռք բերելով հյուրանոցային, մանրածախ առևտրի, արդյունաբերական և հանքարդյունաբերության ոլորտներում։ Մինչև բիզնես ոլորտ մտնելը նա աշխատել է որպես քննիչ։ 2018-ից հետո Նալբանդյանը ձեռնամուխ է եղել մի շարք մեծ ներդրումների և առքուվաճառքների, որոնց արդյունքում կարճ ժամանակում ընդգրկվել է Հայաստանի խոշոր գործարարների շարքում։ Ստորև ներկայացվում են նրա հիմնական բիզնես ձեռնարկությունները և վերջին ձեռքբերումները՝ ըստ ոլորտների։

Հյուրանոցներ և անշարժ գույք

• Ծաղկաձորի «Գոլդեն Փելիս» հյուրանոց – Նալբանդյանի ամենաազդեցիկ ձեռքբերումներից է նախկինում Մաքսային կոմիտեի նախագահ Արմեն Ավետիսյանին պատկանած «Գոլդեն Փելիս» շքեղ հյուրանոցային համալիրը Ծաղկաձորում։ 2019 թ․ վերջին, Ավետիսյանի դեմ հարուցված գործի դադարեցման դիմաց, ընտանիքը համաձայնվել էր հյուրանոցը նվիրաբերել պետությանը։ Պետությունն այն հանեց վաճառքի՝ նախապես 7.5 մլրդ դրամ գնահատմամբ, սակայն գնորդ չգտնվելով՝ մեկնարկային գինը նվազեցվեց, և 2022 թ․ արդյունքում համալիրն ուղիղ բանակցությամբ վաճառվեց Նալբանդյանի «Պրոյեկտ ինտեր-ինվեստ» ՍՊԸ-ին մոտ 5 մլրդ դրամով (մոտ 10 մլն դոլար)՝ ապառիկ վճարման պայմանով։ Գործարքի համաձայն՝ 1 մլրդ դրամ առաջին վճարումը կատարվել է 2022 թ․, իսկ երկրորդ՝ 1 մլրդ դրամ վճարումը նախատեսված էր 2023 թ․ հուլիսի 1-ին, սակայն այն ժամանակին չի կատարվել։ Ընկերությունը խնդրել է երկարաձգում և պարտավորվել է վճարել այդ մասը 2023 թ․ օգոստոսի վերջին, ավելացված տույժերը։ Նշենք, որ «Գոլդեն Փելիս» հյուրանոցը Նալբանդյանի ձեռքբերման պահին պետական ծրագրով պետք է ենթարկվեր շուրջ 4.5 մլրդ դրամի վերանորոգման և ներդրումների։ 2022 թ․ Նալբանդյանը նաև գնել է հյուրանոցին հարակից 1 հեկտար հողատարածք Ծաղկաձոր համայնքից (162 մլն դրամով)՝ համալիրի ընդլայնման նպատակով։ Այժմ հյուրանոցը վերանորոգվում ու վերապրոֆիլացվում է՝ նախատեսելով շահագործել այն միջազգային Mercure բրենդի շրջանակում։

  
  

• Սևանի «Հայրապետ» հյուրանոցային համալիր – 2021 թ․ Նալբանդյանի ընկերությունը հանդես է եկել նաև Սևանա լճի ափին գտնվող կիսակառույց հյուրանոցային համալիրիգնորդ։ Խոսքը գործարար Փայլակ Հայրապետյանին պատկանող, տարիներ շարունակ անավարտ մնացած «Հայրապետ» համալիրի մասին է, որը կապված էր նախկին վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի և այլոց հայտնի օֆշորային սկանդալի հետ։ Հատուկ սնանկության գործընթացում 2021 թ․ ապրիլի 1-ին Նալբանդյանի «Պրոյեկտ ինտեր-ինվեստ» ՍՊԸ-ն աճուրդով գնել է այս բազմաշենք համալիրը ընդամենը 191 մլն դրամով (մոտ 360 հազար դոլար), այն դեպքում, երբ գույքը գրավադրվելու պահին գնահատվել էր շուրջ 6 միլիոն դոլար։ Այսինքն՝ շուկայական արժեքից գրեթե 18 անգամ էժան գին է վճարվել՝ չնայած համալիրի նկատմամբ առկա քրեական գործին։ Գնումից հետո Նալբանդյանի ընկերությունն այժմ վարձակալել է լճամերձ 15 հեկտար տարածք («Սևան» Ազգային պարկի սեփականություն) 25 տարով՝ տարեկան ընդամենը 3 միլիոն դրամ վճարով, ներառյալ հենց հյուրանոցի զբաղեցրած հողակտորը։ Բացի այդ, նույն աճուրդային գործարքով Նալբանդյանը գնել է Սևանի Ծովազարդ գյուղում գտնվող Հայրապետյանի մյուս երկու անշարժ գույքերը նույնպես անհամեմատ ցածր գներով՝ մեկը 13.7 մլն դրամով (մոտ 28 հազար դոլար), մյուսը՝ 4.7 մլն դրամով (մոտ 9 հազար դոլար)։ Այս գործարքը մամուլում գնահատվեց որպես «կասկածելի» և աննախադեպ շահավետ Նալբանդյանի համար:

  
  

• Հովիկ Աբրահամյանի առանձնատուն – Նալբանդյանի ընտանիքը ձեռք է բերել նաև նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյայի շքեղ առանձնատունը Երևանի Մոնումենտ թաղամասում։ 2023 թ․ մարտի 1-ին նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի որդին՝ Արգամ Աբրահամյանը, կնքել է առանձնատան վաճառքի պայմանագիր Նալբանդյանի կնոջ՝ Լիլիթ Պետրոսյանի հետ։ Գինը կազմել է 2.5 մլրդ դրամ (ավելի քան 5 միլիոն դոլար), որից ընդամենը 48 մլն դրամ (շուրջ 100 հազար դոլար) կանխավճար է կատարվել, մնացած 2.452 մլրդ դրամը ենթադրաբար վճարվելու էր մինչև 2023 թ․ օգոստոսի 1-ը, երբ նախատեսված էր առանձնատունը հանձնել գնորդին։ Այս առանձնատունը նախկինում կալանքի տակ էր, քանի որ ներգրավված էր Աբրահամյանների դեմ հարուցված երկու քրեական գործերում (այդ թվում՝ այսպես կոչված «Մոնումենտի դղյակների» գործը) և պաշտոնեական լիազորությունների չարաշահման կասկածանքով ճանաչվել էր որպես իրեղեն ապացույց։ Ստանալով իրավապահ մարմինների համաձայնությունը՝ 2021-2023 թթ․ ընթացքում Աբրահամյանները կարողացել են հասնել կալանքի վերացմանը, որից կարճ ժամանակ անց էլ վաճառքն իրականացվել է։ Նշենք, որ Աբրահամյանի առանձնատան այս գինը ավելի բարձր էր, քան 2018 թ․ գնահատված արժեքը (840 մլն դրամ) մեկ այլ հարակից գույքի դեպքում, սակայն, այնուամենայնիվ, վաճառքի գործընթացը քննադատվեց՝ հաշվի առնելով գույքի կասկածելի ծագումը և գնորդի իշխանական կապերը (տես ստորև)։

  
  

Սուպերմարկետների ցանցեր և մանրածախ առևտուր

• «Ծիրան» սուպերմարկետների ցանց – 2025 թ․ Նալբանդյանը մուտք է գործել նաև մանրածախ առևտրի ոլորտ։ Փետրվարին հայտնի դարձավ, որ նա գնել է Հայաստանի խոշոր սուպերմարկետային ցանցերից մեկը՝ «Ծիրան» ապրանքանիշի ներքո գործող 22 սուպերմարկետները։ Գործարքը ձևակերպվել է 2025 թ․ փետրվարի 24-ին, երբ «Ծիրան մարկետ» ՍՊԸ-ի հիմնադիր Արամ Հարությունյանն իր 100% բաժնեմասը փոխանցել է Արմեն Մարգարյանին՝ Արգել գյուղում գրանցված անձի, ով իրականում հանդիսանում է Նալբանդյանի ազգականը (վերջինիս քրոջ որդին)։ Չնայած Նալբանդյանի անունը ուղղակիորեն չի երևում բաժնետերերի ցանկում, գործարարը հաստատել է, որ իրական սեփականատերն ինքն է և իր խումբը։ Նալբանդյանը նշել է, որ «Ծիրան» ցանցը գործարքի պահին փաստացի սնանկացման եզրին էր՝ կուտակած զգալի պարտքերով, և իրենք արդեն մարել են այդ պարտքերի մոտ 50%-ը՝ փրկելով ընկերությունը սնանկացումից և շուրջ 750 աշխատակցի՝ գործազուրկ դառնալուց։ Նրա խոսքով՝ պետության նկատմամբ հարկային պարտավորություններն ամբողջությամբ վճարվել են, մատակարարներինը՝ կիսով չափ, և մշակվել են ժամանակացույցեր մնացածը մարելու համար, ինչի շնորհիվ ցանցը «առողջացվում է» և նույնիսկ ընդլայնվում (մոտ ապագայում նախատեսվում է բացել ևս մի քանի «Ծիրան» նոր խանութներ)։ Նալբանդյանը պահպանելու է «Ծիրան» բրենդը առանձին, այն չի միավորվի իր արդեն գոյություն ունեցող «88» սուպերմարկետների ցանցի հետ, և երկու բրենդներն էլ կզարգանան զուգահեռ։

  
  

• «88» և «Օազիս» սուպերմարկետներ – Նալբանդյանին է պատկանում նաև «88» անվամբ սուպերմարկետների ցանցը, որը գոյություն ունի առնվազն 2024 թ․-ից և ներառում է մի շարք խանութներ Երևանում։ Բացի դա, 2024 թ․ սկզբին հայտնի դարձավ, որ Նալբանդյանը գնել է նաև «Օազիս» փոքր սուպերմարկետների ցանցը։ Մամուլի տեղեկությունների համաձայն՝ այս գործարքի արժեքը կազմել է շուրջ 300 մլն դրամ և ներառել է «Օազիս մարկետ» ՍՊԸ-ի կառավարման տակ գտնվող 4 խանութների գույքը (սառնարաններ, դարակաշարեր և այլ շարժական գույք)։ Նալբանդյանը նախ վճարել է պայմանավորված 300 միլիոնից 240 միլիոնը, իսկ մնացորդ 60 միլիոնի վճարումից հրաժարվել է՝ պնդելով, թե վաճառող կողմը սխալ տեղեկատվություն էր ներկայացրել խանութների շրջանառության վերաբերյալ։ «Օազիս» ցանցի նախկին սեփականատերերը դիմել են դատարան՝ պահանջելով վճարել մնացած գումարը, և արագացված դատավարությամբ դատարանը բավարարել է այդ պահանջը, թեև որոշումը դեռ ուժի մեջ չի մտել։ Նալբանդյանն իր հերթին լրագրողներին պարզաբանել է, որ հրաժարվել են վճարումից, քանի որ գործարքի պահին ստացած ֆինանսական տվյալները չեն համապատասխանում իրականությանը (շրջանառությունն ակնկալվածից ցածր է եղել), սակայն հստակ չի նշել՝ արդյո՞ք պատրաստվում է վերջնական վճարումն իրականացնել։ Նշվում է, որ սուպերմարկետային բիզնեսում Նալբանդյանի խումբն այժմ նպատակ ունի դառնալ շուկայի առաջատարներից մեկը․ մամուլում անգամ լուրեր են շրջանառվում, թե նա բանակցում է միջազգային «Carrefour» և հայկական «Զովք» խոշոր ցանցերի հետ՝ հնարավոր գործարքների շուրջ (վերջինները պաշտոնապես հաստատված չեն, սակայն լրատվական աղբյուրների համաձայն՝ «Օազիս» ցանցի ձեռքբերումից օրեր անց Նալբանդյանը սկսել է ակտիվորեն ուսումնասիրել նաև խոշորագույն ցանցերի ձեռքբերման հնարավորությունը)։

  
  

  Արդյունաբերություն և հանքարդյունաբերություն

  
  

  Նարեկ Նալբանդյանի բիզնես շահերը վերջին տարիներին ընդլայնվել են դեպի արդյունաբերական ոլորտ և հանքարդյունաբերություն։

  
  

  • Արդյունաբերական ձեռնարկություններ – Նալբանդյանների ընտանիքին պատկանող «ՄԱՆ հոլդինգ» ընկերությունների խումբը (հիմնադրել է Նարեկը եղբայրների հետ) դեռ տարիներ առաջ զբաղվել է սննդարդյունաբերությամբ և արտադրությամբ։ Մասնավորապես, Նալբանդյանը հիմնել է «Նալբանդյան ալյուր» ապրանքանիշը և շահագործում է երկու խոշոր ալրաղաց՝ Մասիս և Արտաշատ քաղաքներում։ Նա ունի նաև համակցված անասնակերի նոր գործարան և շուրջ 40 հեկտար պտղատու այգիներ՝ դրանց պահեստավորման համար կառուցված մեծ սառնարանային տնտեսությամբ։

    Նրան է պատկանում Հայաստանի խոշորագույն թռչնաբուծական ֆաբրիկաներից մեկը՝ «Շիրակ» թռչնաֆաբրիկան (Գյումրիում), ինչպես նաև «Գյումրի հավկիթ» և «Նոր Լուսակերտ հավկիթ» ընկերությունները, որոնք հավկիթի արտադրության շուկայում նշանակալի դեր ունեն։ Նշված ոլորտներում Նալբանդյանը վերջին տարիներին վարել է ագրեսիվ գնային քաղաքականություն։ Մամուլի հաղորդմամբ՝ նրա ենթակայությամբ գործող ֆաբրիկաները 2022-23 թթ․ ընթացքում շուկայում ձու են վաճառել ինքնարժեքից ցածր գներով (մինչև 25 դրամ մեկ հատի դիմաց), ինչը դիտարկվել է որպես դեմպինգ՝ մրցակից տնտեսություններին ճնշելու նպատակով։ Դա հանգեցրել է, օրինակ, «Լուսակերտ» թռչնաֆաբրիկայի աշխատակիցների բողոքի ակցիաներին և վերջինիս փակման շեմին հասնելուն։ Լրատվամիջոցների տեղեկություններով, Նալբանդյանը ի սկզբանե պատրաստ է եղել կրել օրական զգալի վնասներ (օրինակ՝ «Շիրակ» ֆաբրիկայում օրական 100-150 հազար դոլարի կորուստ)՝ շուկան գրավելու և մրցակից ֆաբրիկաների սնանկացումից հետո աճուրդով էժան ձեռք բերելու հաշվարկով։ Ընտանիքը զբաղվել է նաև ոգելից խմիչքների արտադրությամբ («Նալբանդյան» օղու ապրանքանիշ) և ներկրմամբ, ինչպես նաև ծանր բեռնատարների տրանսպորտով և վերանորոգմամբ։ Նարեկ Նալբանդյանին է պատկանում ավելի քան 200 բեռնատար մեքենայից բաղկացած ավտոպարկ և Երևանում մեծ բեռնատարների սպասարկման կենտրոն։ Հրապարակումների համաձայն՝ նրա որոշ ընկերություններ ստանում են պետության կողմից հարկային արտոնություններ կամ ժամանակավորապես աշխատում են վնասով՝ շուկայական դիրք գրավելու նպատակով։

  • Ադամանդի վերամշակման գործարան – 2025 թ․ մայիսին Նալբանդյանը ձեռք բերեց Կոտայքի մարզի Նոր Հաճն քաղաքում գտնվող հայտնի ադամանդագործական գործարանը՝ «Շողակն» ադամանդի գործարանը։ Գործարքը կնքվել է նախկինում ձեռնարկության համասեփականատերերից մեկի՝ ՌԴ-ում ՀՀ նախկին դեսպան Վարդան Տողանյանի հետ և արժեցել է մոտ 3 միլիոն դոլար (վճարումը հիմնականում կատարվել է «Ամերիաբանկի» տրամադրած վարկային միջոցներով)։ Նալբանդյանը հայտնել է, որ մտադիր են երկար տարիներ լքված այդ գործարանը վերակառուցել, ներմուծել նոր արտադրական գծեր և արդեն 2025 թ․ ընթացքում վերագործարկել ադամանդի վերամշակման արտադրությունը Հայաստանում։ «Շողակն» գործարանը խորհրդային տարիներին տարածաշրջանի խոշոր ադամանդի ձեռնարկություններից էր, որի նախկին սեփականատերն էր «Գոլդ ընդ Դայմոնդ» ՍՊԸ-ն՝ երեք համահիմնադիրներով։ Նոր գործարքի արդյունքում 2025 թ․ մայիսի 15-ից այդ ընկերության բաժնետերերն են դարձել Նարեկ Նալբանդյանը և գործընկերներ Արտեմ Սահակյանն ու Նարեկ Մարգարյանը՝ յուրաքանչյուրը 33.3% բաժնեմասով։

    
    

  • Հանքարդյունաբերություն (ոսկու հանք) – 2024 թ․ Նալբանդյանը ներթափանցեց նաև հանքարդյունաբերության ոլորտ։ Մասնավորապես, 2024 թ․ հոկտեմբերին նա ձեռք բերեց «Մեղրաձոր Գոլդ» ՍՊԸ-ի 33% բաժնետիրությունը՝ դառնալով Կոտայքի մարզում գտնվող Մեղրաձորի ոսկի-բազմամետաղային հանքի համասեփականատեր։ Գործարքի արդյունքում ընկերության նախկին միանձնյա սեփականատեր Վարդան Մարգարյանը դուրս է եկել բաժնետերերից, նրա փոխարեն 34% բաժնեմասը անցել է որդուն՝ Նարեկ Մարգարյանին, իսկ մնացած 33%-ը՝ Նալբանդյանի գործընկեր Արտեմ Սահակյանին։ Նալբանդյանն ու Սահակյանը գործարքից անմիջապես առաջ միասին հիմնադրել էին «Հանքագործ» անունով նոր ընկերություն՝ հավասար մասնակցությամբ, ինչը հուշում է, որ ոսկու հանքի բաժնեմասի ձեռքբերումը նախապես պլանավորված թիմային ներդրում էր։ Նշենք, որ «Մեղրաձոր Գոլդ»-ը շահագործում է Մեղրաձորի հանքը դեռ 2012 թ․-ից, և այս փոփոխությամբ հանքի բաժնեմասերն անցան հեղափոխությունից հետո բիզնեսում ի հայտ եկած նոր խաղացողներին։ Դատական վեճեր, ֆինանսական պարտավորություններ և քննարկումներ

    Չնայած կարճ ժամանակահատվածում բազմաբնույթ ակտիվների կուտակմանը՝ Նարեկ Նալբանդյանի անունը ի հայտ է եկել մի շարք իրավական վեճերում և խնդրահարույց իրավիճակներում։ Ստորև մի քանի կարևոր դրվագներ․

    
    

    • «Գոլդեն Փելիս»-ի վճարումների հարցը – Ինչպես նշվեց, Ծաղկաձորի հյուրանոցը Նալբանդյանի ընկերությունը գնել է ապառիկ ձևաչափով և 2023 թ․ կեսերից բաց է թողել պետությանն ուղղված հերթական վճարումը (1 մլրդ դրամ)։ Փոխադարձ համաձայնությամբ այդ վճարման ժամկետը երկարաձգվել է մինչև 2023 թ․ օգոստոս, և ընկերությունը պնդել է, թե կկատարի վճարումը տույժերով միասին։ Հասկանալի է, որ նման մեծ գործարքի ֆինանսավորման համար Նալբանդյանը դիմել է նաև բանկային միջոցների։ 2024 թ․ հայտնի դարձավ, որ կառավարությունը թույլատրել է «Գոլդեն Փելիս» համալիրն արդեն գրավադրել բանկում՝ լրացուցիչ կապիտալ ապահովելու նպատակով (հավանաբար ներդրումային ծրագրերն ու պետության հանդեպ պարտավորությունները կատարելու համար)։

      
      

    • «Օազիս» ցանցի դատական գործը – Նալբանդյանի կողմից «Օազիս» սուպերմարկետների ձեռքբերումը ուղեկցվել է վճարման հետ կապված վեճով։ Վաճառող կողմի հայտով գործը հասել է դատարան, որտեղ «Օազիս մարկետ» ՍՊԸ-ն պահանջել է Նալբանդյանի «Պրոյեկտ ինտեր-ինվեստ» ՍՊԸ-ից վճարել չվճարված 60 մլն դրամը։ 2025 թ․ արագացված դատավարությամբ դատարանը բավարարել է այդ պահանջը՝ փաստորեն պարտավորեցնելով Նալբանդյանին մարել մնացորդը։ Նալբանդյանի ներկայացուցիչները դատարանում չեն առարկել, սակայն վճիռը դեռ չի մտել օրինական ուժի մեջ, իսկ դիմող կողմը պատրաստվում է բողոքարկել այն՝ պնդելով, որ դատարանը հաշվի չի առել ուշացած վճարման տույժերի հարցը։ Իր հերթին, Նալբանդյանը հրապարակայնորեն չի հերքում, որ գումարը պահել է, սակայն պատճառաբանում է դա վաճառողից ստացած թերի տեղեկություններով (վաճառքի պահին ներկայացված շրջանառության վերաբերյալ)։ Այս դեպքը ցույց է տալիս, որ Նալբանդյանի բիզնես գործարքներում երբեմն առաջանում են վեճեր նախկին սեփականատերերի հետ, հատկապես երբ առկա են ֆինանսական թաքնված խնդիրներ։

      
      

    • Աշխատանքային վեճ «Գոլդեն Փելիս»-ում – 2024 թ․ մամուլում լուրեր հայտնվեցին, թե Նալբանդյանին պատկանող «Գոլդեն Փելիս» հյուրանոցի նախկին գլխավոր տնօրենը (ազգությամբ եգիպտացի Մահմուդ Սաադը) դիմել է բողոքով՝ պնդելով, որ իրեն աշխատանքից ազատել են առանց պատշաճ վերջնահաշվարկի և վճարման։ Նույն հրապարակման համաձայն՝ հյուրանոցի վերանորոգման ընթացքում ժամանակավոր աշխատանքի ընդունված մի շարք երիտասարդներ ևս չեն ստացել խոստացված վարձատրությունը։ Թեև այս տեղեկություններն ավելի շատ վերաբերում են կենցաղային բնույթի աշխատանքային խնդիրներին, այնուամենայնիվ լրացնում են Նալբանդյանի վերաբերյալ հանրային որոշակի քննադատությունների պատկերը։

      
      

    • Հովիկ Աբրահամյանի առանձնատան կալանքի հարցը – Նալբանդյանի կնոջ կողմից ձեռք բերված Աբրահամյանների առանձնատան շուրջ ստեղծվել էր իրավական բարդ իրավիճակ։ Գույքը տարիներ շարունակ կալանքի տակ էր՝ որպես ապօրինի հարստացման հնարավոր ապացույց։ 2023 թ․ սկզբին Հակակոռուպցիոն կոմիտեն (նախկինում՝ Հատուկ քննչական ծառայություն) որոշել է հանել այդ կալանքը, ինչն անմիջապես բացել է առքուվաճառքի ճանապարհը։ Դրանով ստեղծվել է նախադեպ, երբ քրեական գործի ապացույց հանդիսացող գույքը վաճառվում է դատական գործընթացի ընթացքում։ Հետագայում ՀՀ գլխավոր դատախազությունը հայտարարեց, որ Աբրահամյանի ընտանիքի ենթադրյալ ապօրինի գույքի բռնագանձման հայցով պահանջում է նույն առանձնատնից ստացված եկամուտի մեծ մասը փոխանցել պետբյուջե։ Մասնավորապես նշվում էր, որ Աբրահամյաններից պետությունը ցանկանում է բռնագանձել 2 մլրդ դրամ՝ առանձնատան վաճառքից ստացված գումարից։ Միևնույն ժամանակ, իրավապահները ընդգծեցին, որ իրենք չեն պատրաստվում վերադարձնել գույքը, քանի որ այն արդեն ձեռք է բերվել «բարեխիղճ գնորդի» կողմից (ինչպիսին օրինապես համարվում է Նալբանդյանի կինը)։ Այսպիսով, հնարավոր իրավական ռիսկերն ու վնասները տեղափոխվում են նախկին սեփականատիրոջ (Աբրահամյանների) դաշտ՝ կրկին ի նպաստ Նալբանդյանի ընտանիքի։
      

      Կապեր գործող իշխանության հետ և հակակոռուպցիոն գնահատականներ

      
      

      Նարեկ Նալբանդյանի կտրուկ հարստացումը և նախկին պաշտոնյաներին պատկանած գույքերի ձեռքբերումը լայն քննարկման առարկա են դարձել մամուլում և հասարակական շրջանակներում։ Բազմաթիվ անկախ փորձագետներ, ընդդիմադիր գործիչներ և լրագրողներ ակնարկում են, որ նրա հաջողությունները պատահական չեն և պայմանավորված են գործող իշխանության հետ սերտ հարաբերություններով ու հովանավորչությամբ։

      
      

      • Իշխանական հովանավորության մեղադրանքներ – «Հրապարակ» օրաթերթը Նալբանդյանին անվանել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության սրտի օլիգարխ՝ հաղորդելով, որ վերջինիս ճանաչողներն ասում են, թե իշխող թիմը հենց նրա կերպարով է կերտում իր «սեփական օլիգարխին»։ Ըստ նույն աղբյուրի՝ Նալբանդյանը մինչ հեղափոխությունը սերտ կապեր է ունեցել նախկին իշխանական շրջանակների հետ, սակայն 2018-ից հետո «տերերը փոխվել են», և այժմ նա լոյալ է բացառապես իշխող ՔՊ-ին ու մասնավորապես Պետական վերահսկողական ծառայության պետ Ռոմանոս Պետրոսյանի եղբորն է մտերիմ։ Նալբանդյանի ու այդ բարձր պաշտոնյայի հարազատի հարաբերությունները նկարագրվում են որպես չափազանց ջերմ, ինչը վկայում է անձնական սերտ կապի մասին։ Ենթադրվում է, որ ՔՊ-ական նոր «տերերը» ձգտում են նախկին շարքային քննիչ Նարեկ Նալբանդյանից կառուցել նոր խոշոր օլիգարխ։ Նման պնդումները հաստատվում են նաև տնտեսական իրադարձությունների դիտարկումներով։ Օրինակ՝ վերոհիշյալ ձվի շուկայի դեմպինգը քննադատողները դա կապում էին կառավարության թողտվությամբ՝ Նալբանդյանի գործողությունների հետ։

      • Իրավապաշտպանների և լրագրողների գնահատականներ – Հեղափոխությունից հետո իրականացվող այսպես կոչված «առանցքային գույքերի վերադարձի» (ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման) գործընթացի վերաբերյալ մի շարք փորձագետներ մտահոգություն են հայտնել, որ այն չարաշահվում է և հաճախ ընթանում է նոր իշխանության մերձավոր բիզնեսմենների օգտին, ոչ թե պետության շահի։ Մասնավորապես, իրավապաշտպան Արթուր Սաքունցը բացահայտ հայտարարել է, որ Հովիկ Աբրահամյանի առանձնատան գնորդը քաջատեղյակ էր գույքի իրավական խնդիրներին, բայց վստահ էր, որ կառավարող շրջանակների հովանավորությամբ «այդ ռիսկերը կվերացվեն»։ Նրա խոսքերով՝ «գնորդը գիտեր, որ այս տանը կապված ռիսկեր կան, բայց այնուամենայնիվ գնել է, որովհետև համոզված էր, որ այդ ռիսկերը կարող են վերացվել»։ Սա, ըստ Սաքունցի, ակնհայտ վկայում է քաղաքական հովանավորչության մասին։ Բացի այդ, մի շարք հետաքննող լրագրողներ (օրինակ՝ «Հետք»-ի լրագրող Տիրայր Մուրադյանը) ընդգծել են, որ Նալբանդյանի իրականացրած գործարքները կասկածելիորեն համընկնում են այն դեպքերի հետ, երբ գույքերն ընդգրկված են եղել քրեական գործերում որպես ապացույց և, չսպասելով դատական ավարտին, օրինականացվել են վաճառքի միջոցով իշխանությունների «աչք փակելով»։ Մուրադյանի գնահատմամբ՝ տարբեր իրավական հիմնավորումներ հորինվել են այդ գործարքները թույլատրելու համար, բայց փաստացի իշխանությունները թույլ են տվել, որ կասկածելի ծագմամբ թանկ գույքերը վաճառվեն ոչ պատահական անձանց։ Այլ կերպ ասած, ըստ քննադատների, Նալբանդյանի նման գործարարների ի հայտ գալը և հարստացումը հեղափոխությունից հետո պայմանավորված է իշխանության աջակցությամբ ու տրված արտոնյալ պայմաններով։

      • Պաշտոնական արձագանքներ – Իշխանության ներկայացուցիչները, սակայն, բացառում են որևէ անօրինական աջակցություն Նալբանդյանին։ Օրինակ՝ Աբրահամյանի առանձնատան վաճառքի հարցով Ազգային ժողովի ՔՊ պատգամավոր Վահագն Ալեքսանյանը լրատվամիջոցների հարցմանը ի պատասխան հերքել է, որ կառավարությունը կամ որևէ պաշտոնյա միջամտել են գործարքին կամ աջակցել գնորդին։ Նրա պնդմամբ՝ բոլոր գործընթացներն իրականացվել են օրենքի շրջանակում, և իշխանափոխությունից հետո օլիգարխների դեմ պայքարը ու ապօրինի գույքի բռնագանձումը շարունակում է մնալ իշխանության առաջնահերթություններից մեկը, անկախ նրանից, թե ով է տվյալ գույքը ձեռք բերում։ Այնուամենայնիվ, ընդդիմադիր դաշտում և անկախ մամուլում այդ հերքումները չեն փարատել կասկածները։ Նալբանդյանը հաճախ բնութագրվում է որպես «հեղափոխական օլիգարխ», ով օգտվել է նոր իշխանության ներողամտությունից և առիթից՝ զգալի հարստություն կուտակելու նախկին ռեժիմի մասնավորեցված կալվածքների հաշվին։ Այս համատեքստում Հովիկ Աբրահամյանի դղյակի պատմությունը, «Գոլդեն Փելիս»-ի վաճառքը և այլ նմանատիպ դեպքեր ներկայացվում են որպես օրինակներ, թե ինչպես է հակակոռուպցիոն պայքարը օգտագործվել նոր էլիտայի ձևավորման համար, և պետությանը վերադարձվող գույքը ի վերջո անցնում է նոր ձեռներեցների տնօրինությանը, ոչ թե մնում հանրային սեփականություն։
        

        Նարեկ Նալբանդյանի գործարար գործունեությունը Հայաստանում հատուկ ուշադրության է արժանացել՝ որպես թեմա, որը միավորում է նախկին իշխանավորների կուտակած հարստության վերադարձի, նոր բիզնես-էլիտայի ձևավորման և իշխանական հովանավորչության վերաբերյալ լայն հանրային բանավեճերը։ Նրա ձեռնարկությունների լայն սպեկտրն ու կարճ ժամանակահատվածում իրականացված խոշոր գործարքները շարունակում են մնալ մամուլի, իրավապահների և ընդդիմադիր շրջանակների ուշադրության կենտրոնում։ Յուրաքանչյուր նոր քայլ՝ լինի դա նոր սուպերմարկետի ձեռքբերում, գործարանի գործարկում, թե հանքի բաժնեմասի գնում, ընդունվում է քննադատական գնահատականներով, ինչը ընդգծում է Նալբանդյանի դերը ներկայիս Հայաստանի քաղաքական և տնտեսական գործընթացներում։
        

        Աղբյուրներ՝ Վերլուծության մեջ օգտագործվել են բաց աղբյուրներից հավաքագրված տվյալներ, այդ թվում՝ հետաքննող լրագրողական հրապարակումներ («Հետք» և այլ լրատվամիջոցներ), պաշտոնական հայտարարություններ և դատական փաստաթղթերից հայտնի հանգամանքներ, որոնք ներկայացվել են վերը նշված հղումներով։