24.12.2023
Գերմանիայի Քյոլն քաղաքում գտնվող Հայոց ցեղասպանության հուշարձանը ապամոնտաժվել է։ Այս որոշումը քաղաքային իշխանությունները կայացրել են թուրքական պետության հետ կապված թուրքական ազգայնական կազմակերպությունների ճնշման ներքո։
Հուշարձանը տեղադրվել է 2018 թվականին, սակայն բազմիցս ենթարկվել է Հայոց ցեղասպանությունը ժխտող թուրք ազգայնականների հարձակումներին։ 2020 թվականին հուշարձանը ապամոնտաժվել է հեծանվահրապարակի կառուցման պատճառով, սակայն դրանից հետո այն վերականգնվել է։
2023 թվականի հոկտեմբերին Քյոլնում տեղի ունեցավ թուրք ազգայնականների երթը, որին մասնակցում էին ռասիստական ծայրահեղ աջ ասոցիացիաների՝ Ülkü Ocakları-ի և DITIB-ի կողմնակիցները։ Այս երթից հետո քաղաքային իշխանությունները որոշել են ընդմիշտ ապամոնտաժել հուշարձանը։
Ֆրանսիացի լրագրող Գիյոմ Պերիեն հուշարձանի ապամոնտաժումն անվանել է «թուրքական կառավարության ճնշման և գերմանական աջերի զիջումների արդյունք»։ Ֆրանսիացի սենատոր Վալերի Բուայեն ասել է, որ միջոցառումը «գալիք դառը օրերի նախազգուշացումն է Եվրոպայում»:
Հուշարձանի ապամոնտաժումն արժանացել է հայ համայնքի և միջազգային կազմակերպությունների դատապարտմանը։ ՄԱԿ-ը Քյոլնի իշխանություններին կոչ է արել վերանայել իրենց որոշումը։
Քյոլնում գտնվող Հայոց ցեղասպանության հուշարձանը կարևոր խորհրդանիշ էր քաղաքի և ողջ աշխարհի հայ համայնքի համար։ Այն հիշեցնում էր 1915 թվականի ողբերգական իրադարձությունները, երբ Օսմանյան կայսրությունը սպանեց մոտ 1,5 միլիոն հայերի։
Հուշարձանի ապամոնտաժումը լուրջ հետքայլ է Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործում. Սա նաև ցույց է տալիս, որ թուրքական ազգայնական կազմակերպությունները շարունակում են ճնշում գործադրել եվրոպական երկրների վրա՝ ժխտելու այս պատմական իրադարձությունը։
