top of page

Քյոլնում ցանկանում են ապամոնտաժել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշարձանը. քաղաքապետը «Գորշ գայլերի» ազդեցության տակ է ընկել, Հայաստանի ԱԳՆ-ն և դեսպանությունը լռում են՝ որպես համաձայնության նշան

23.12.2023



Գերմանական լրատվամիջոցները հայտնել են Քյոլն քաղաքում 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշարձանի հնարավոր ապամոնտաժման մասին։ Փոխարենը նախատեսվում է կանգնեցնել ռասիզմի դեմ բողոքի և մարդու իրավունքները պաշտպանող հուշարձան։


Հաղորդվում է, որ Քյոլնի քաղաքապետարանը բախվում է թուրքական ծայրահեղական «Գորշ գայլեր» խմբավորման լոբբիստական ​​ջանքերին: Չնայած այս ազդեցությանը հակազդելու իշխանությունների փորձերին, նրանք ենթարկվեցին թուրքական կառավարության և Գերմանիայում թուրքական սփյուռքի մեծ մասի ճնշմանը:


Հուշարձանի ապամոնտաժման մասին տեղեկությունն արդեն սկսել է տարածվել սոցիալական ցանցերում, թեեւ իրականում այս գործընթացը դեռ չի կայացել, այլ նախատեսված է։


Հայկական կողմի արձագանքն այս իրավիճակին առայժմ զուսպ է մնում։


Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը և Գերմանիայում ՀՀ դեսպանությունը հրապարակային հայտարարություններ չեն արել։


Սա անակնկալներ և հարցեր է առաջացնում հայ-թուրքական հարաբերությունները կարգավորելու հնարավոր ցանկության մասին՝ ի հաշիվ այնպիսի արժեքների կորստի, ինչպիսիք են պատիվը, արժանապատվությունը և ինքնահարգանքը։

Կարևոր է նշել, որ ավելի վաղ Գերմանիայի նախագահ Յոահիմ Գաուկը ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը Օսմանյան կայսրությունում, և Գերմանիայի Բունդեսթագը ընդունել է այդ ցեղասպանությունը հաստատող բանաձև՝ չնայած Թուրքիայի ճնշմանը։


Փորձագետները մատնանշում են այն լուրջ մարտահրավերները, որոնք թուրքական ծայրահեղ ազգայնականությունը ներկայացնում է գերմանական իշխանությունների համար: Այս իրավիճակը մաս է կազմում ավելի լայն երևույթի՝ կապված Գերմանիայում թուրքերի թվի աճի և նրանց ազդեցության հետ։


Քաղաքագետները մտավախություն են հայտնում, որ Գերմանիայում արմատական ​​թուրքամետ ուժերը ոչ միայն չեն թուլանա, այլ կշարունակեն հզորանալ՝ հանգեցնելով Թուրքիայի աջակցության և տեղի բնակչության անբավարար դիմադրությանը։


Նմանատիպ կազմակերպությունները, ինչպիսիք են «Գորշ գայլերը», արգելվել են այլ երկրներում ծայրահեղականության և ահաբեկչության հետ կապված իրենց գործունեության համար: Սակայն նման արգելք Գերմանիայում չիրականացվեց թուրքական կառավարության կողմից նրանց գործունեությանը զգալի աջակցության և գերմանական իշխանությունների անբավարար արձագանքի պատճառով։


Փորձագետները զգուշացնում են հնարավոր հետևանքների մասին՝ կապված ուլտրաազգայնականության կրկնվող դրսևորումների և նման կազմակերպություններին աջակցելու հետ։ Ըստ դիտարկումների, եթե նույնիսկ Քյոլնի իշխանությունները թույլ տան ապամոնտաժել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշարձանը, դա կարող է դառնալ երկրում նեոֆաշիզմի տարածման սկիզբը և նմանատիպ իրադարձություններ ստեղծել Երրորդ Ռեյխի օրոք։


Վերոնշյալ բոլորի համատեքստում Գերմանիայի մերժումը քվեարկել Ռուսաստանի կողմից առաջարկված նեոնացիզմի դեմ ՄԱԿ-ի բանաձևի օգտին կարելի է դիտարկել այս իրադարձությունների և դրանց հետևանքների լույսի ներքո։

32-ամյա Լուսինե Զաքարյանի բացառիկ տեսագրությունը, 1969 թ.

bottom of page