9 հուլիսի, 2024, ԹԲԻԼԻՍԻ, ԶՈՅԱ ՄԱԴԱԹՅԱՆ
Եվրամիությունը դադարեցրել է Վրաստանի՝ դաշինքին միանալու գործընթացը, հուլիսի 9-ին հայտարարել է Վրաստանում ԵՄ դեսպան Պավել Գերչինսկին։ Նրա խոսքերը մեջբերում է Վրաստանի Առաջին ալիքը։
Ցավոք, այս պահին Վրաստանի՝ Եվրամիությանն անդամակցելու գործընթացը կասեցված է։ Սա իսկապես տխուր և հիասթափեցնող է, քանի որ միևնույն ժամանակ մենք արագ առաջընթաց ենք գրանցում այլ թեկնածու երկրների հետ:
Ինչպես գիտեք, այս որոշման հաջորդ օրը Եվրամիությունը բանակցություններ սկսեց Ուկրաինայի և Մոլդովայի անդամակցության շուրջ։ Ես անկեղծորեն հույս ունեմ, որ Վրաստանում ընտրություններից հետո, հոկտեմբերից հետո, նոր կառավարությունը, ինչպիսին էլ որ այն լինի, կրկին լուրջ աշխատանք կսկսի Եվրամիությանն ինտեգրվելու ուղղությամբ։
Դեսպանը նշել է, որ Եվրամիության ղեկավարները հունիսի 27-ին Բրյուսելում կայացած հանդիպումից հետո որոշել են կասեցնել Վրաստանի անդամակցության գործընթացը։
Որոշման մեջ ասվում է, որ Եվրոպական խորհուրդը «լուրջ մտահոգություն է հայտնում Վրաստանում տեղի ունեցած վերջին իրադարձությունների վերաբերյալ», մասնավորապես՝ «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքի ընդունումը, որը «շեղում է տրամադրման վերաբերյալ հանձնարարական հանձնաժողովում սահմանված քայլերից»: թեկնածուի կարգավիճակ»։
«Եվրախորհուրդը կոչ է անում վրացական իշխանություններին հստակեցնել իրենց մտադրությունները և փոխել գործողության ներկայիս ընթացքը, որը վտանգում է Վրաստանի ուղին դեպի ԵՄ՝ դե ֆակտո կանգնեցնելով անդամակցության գործընթացը»,- ասվում է որոշման մեջ։
Եվրոպական խորհուրդը նաև կոչ է արել Վրաստանի իշխանություններին «վերջ դնել քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների, քաղաքական առաջնորդների, քաղաքացիական ակտիվիստների և լրագրողների դեմ ահաբեկման, սպառնալիքների և ֆիզիկական հարձակումների աճող գործողություններին»։ ԵՄ-ն նաև կոչ է արել պաշտոնական Թբիլիսիին «ապահովել, որ այս աշնանը կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններն անցնեն ազատ և արդար»։
Որոշման մեջ նշվում է, որ Եվրոպական խորհուրդը «վերահաստատում է իր անսասան աջակցությունը Վրաստանի տարածքային ամբողջականությանը», ինչպես նաև «հայտարարում է իր անսասան համերաշխությունը վրաց ժողովրդի հետ և իր պատրաստակամությունը շարունակելու աջակցել վրացիներին դեպի եվրոպական ապագա նրանց ճանապարհին»։
Վրաստանում ԵՄ դեսպանը լրագրողներին ասաց, որ «օտարերկրյա գործակալների մասին» ընդունված օրենքից բացի, «հակարևմտյան, հակաեվրոպական հռետորաբանությունը լիովին անհամատեղելի է» Վրաստանի՝ ԵՄ-ին միանալու նպատակի հետ։
2023 թվականի դեկտեմբերի 14-ին Եվրոպական խորհուրդը Վրաստանին շնորհեց Եվրամիության անդամության թեկնածուի կարգավիճակ։ Միաժամանակ Եվրախորհուրդը որոշել է բանակցություններ սկսել Ուկրաինայի և Մոլդովայի հետ ԵՄ-ին անդամակցելու շուրջ։
Մայիսի կեսերին Վրաստանի խորհրդարանն ընդունեց «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքը, որը երկրում բողոքի զանգվածային ցույցերի պատճառ դարձավ։ Խորհրդարանի նախագահ Շալվա Պապուաշվիլին փոփոխությունները ստորագրել էր հունիսի սկզբին։ Քննադատներն օրենքը համեմատում են Ռուսաստանի «օտարերկրյա գործակալների» օրենքի հետ։ Փաստաթղթի ընդունումից հետո Միացյալ Նահանգները հայտարարեց, որ կսահմանափակի վիզաների տրամադրումը երկրում «ժողովրդավարությունը խաթարելու» համար պատասխանատու անձանց համար, ինչպես նաև սկսեց վերանայել երկկողմ համագործակցությունը։ Եվրամիության որոշ երկրներ կոչ են արել վերացնել Վրաստանի հետ առանց վիզայի ռեժիմը։
Հունիսին իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցությունը ներկայացրել է «Ընտանեկան արժեքների մասին» փոփոխությունների փաթեթը, որը, մասնավորապես, նախատեսում է տրանսգենդերների անցման արգելում, միասեռ զույգերի կողմից երեխաների որդեգրումը և ԼԳԲՏՔ+-ի հետ կապված տեղեկատվության տարածումը։ Վրաստանում մշակված օրինագիծը նման է Ռուսաստանում գործող «ԼԳԲՏ քարոզչությունն» արգելող օրենքին։ Հունիսի 27-ին Վրաստանի խորհրդարանն առաջին ընթերցմամբ ընդունել է օրինագիծը։
