04.04.2024
Դիվանագիտական բարդ խաղերն ու անվտանգության հռետորաբանությունը սկսում են որոշել Հայաստանում Ռուսաստանի ռազմական ներկայության ապագան։ Երևանից ստացված հաղորդագրությունների համաձայն, հայ պաշտոնյաների, այդ թվում՝ պաշտպանության և անվտանգության խորհրդարանական հանձնաժողովի փոխնախագահ Արմեն Խաչատրյանի վերջին հայտարարությունները ընդգծեցին ապագա ռազմական գործընկերության քննարկման կարևորությունը փոփոխվող գլոբալ քաղաքական միջավայրի համատեքստում:
Հայաստանում ռուսական ռազմական ներկայության ապագայի շուրջ բանավեճը թեժանում է վերջին իրադարձությունների լույսի ներքո։ Չնայած Գյումրիից 102-րդ ռուսական ռազմակայանի դուրսբերման մասին Երևանի կառավարության պաշտոնական հայտարարությունների բացակայությանը, Խաչատրյանի հայտարարությունները կասկածի տակ են դնում Հայաստանի տարածքում գտնվող այդ բազայի ապագան։ Հետաքրքիր է, որ այս հայտարարությունը համընկնում է Հայաստանի, ԱՄՆ-ի և Եվրամիության առաջիկա գագաթնաժողովի հետ, որտեղ առաջնահերթ են լինելու անվտանգության քննարկումները։
Հայ պաշտոնյաները նշում են, որ ռուսական ռազմական ներկայությունը ոչ միայն օգուտ չի բերում, այլեւ վտանգ է ներկայացնում երկրի անվտանգության համար։ Այս տեսակետը ամրապնդվում է Մոսկվայի պաշտոնյաների վերջին հայտարարություններով այս հարցի քննարկման «անթույլատրելիության» մասին։ Սակայն, ըստ վերլուծաբանների, Հայաստանի անվտանգության ապահովման հեռանկարը ներառում է գործընկերային այլ տարբերակներ, այդ թվում՝ Արեւմուտքի հետ։
Ռուսաստանն իր հերթին իր մտահոգությունն է հայտնում տարածաշրջանում իր ազդեցությունը սահմանափակելու ցանկացած փորձի առնչությամբ։ Եվ դա արտահայտվում է ոչ միայն խոսքերով, այլ նաև գործերով, ինչն ընդգծվում է ռուս պաշտոնյաների վերջին հայտարարություններում։
Հայաստանում ռուսական ռազմակայանի ապագայի մասին բարձրացված հարցը սրում է Երևանի և Մոսկվայի լարված հարաբերությունները։ Մինչ հայ պաշտոնյաներն ասում են, որ փնտրում են անվտանգության այլընտրանքային տարբերակներ, ռուս քաղաքական վերլուծաբանները զգուշացնում են նման քայլերից Հայաստանի համար հնարավոր հետևանքների մասին:
Շեշտը դրվում է ոչ միայն ռազմաքաղաքական, այլ նաև տնտեսական և աշխարհաքաղաքական, ինչն էլ ավելի բարդ և անկանխատեսելի է դարձնում այս իրավիճակը։
Հայաստանում Ռուսաստանի ռազմական ներկայության շուրջ իրավիճակը շարունակում է զարգանալ՝ միաժամանակ ներառելով անվտանգության և ռազմավարական գործընկերության բազմաթիվ ասպեկտներ։ Երկիրը կանգնած է ընտրության առաջ, որը կարող է որոշել նրա ապագան տարածաշրջանում և միջազգային մակարդակում:
