11 հուլիսի, 2024
Տասնամյակներ շարունակ, երբ Արեւմուտքը խնդիրներ ուներ Թուրքիայի հետ, բարձրացվում էր Հայոց ցեղասպանության հարցը։ Բայց հենց որ հարաբերությունները բարելավվում էին, այս հարցը հետին պլան էր մղվում։ Այժմ նույնիսկ Իսրայելն է սպառնում ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը՝ օգտագործելով այդ հարցը որպես Թուրքիայի վրա ճնշում գործադրելու գործիք։
Այսօր մենք տեսնում ենք նույն ռազմավարությունը Ադրբեջանի հարցում։ ԱՄՆ-ը խաղում է երկու ճակատում՝ օգտագործելով տարբեր թվեր ու հայտարարություններ իր նպատակներին հասնելու համար։ Մի կողմից՝ ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) ղեկավար Սամանթա Փաուերը կոչ է անում հայերին վերադառնալ Արցախ։ Մյուս կողմից, Հարավային Կովկասում և Կենտրոնական Ասիայում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հատուկ ներկայացուցիչ Խավիեր Կոլոմինան քննարկում է Ադրբեջանի հետ ՆԱՏՕ-Ադրբեջան հարաբերությունների խորացումը։
Դրանից առաջ էլ Բաքվում ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալը գովաբանում է Ադրբեջանին իր «համարձակ» քայլերի և Հարավային Կովկասում խաղաղություն հաստատելու համար։
Այս հակասական ազդակները ստեղծում են Հայաստանի շահերի աջակցության և պաշտպանության պատրանք, բայց իրականում ցույց են տալիս երկակի ստանդարտներ և քաղաքական խաղեր։
Շատ ռոմանտիկներ հույսով և հավատով են նայում այս հայտարարություններին, բայց իրականությունն այն է, որ մեծ տերությունները շարունակում են օգտագործել Հայաստանն ու Ադրբեջանը որպես գործիք իրենց աշխարհաքաղաքական խաղերում։
Չկարծեք, որ միայն ԱՄՆ-ն է այդպես վարվում։ Սա հին քաղաքական ավանդույթ է՝ ով կարող է, անում է։ Այնուամենայնիվ, Միացյալ Նահանգները դա անում է հատկապես «համոզիչ» և ժողովրդավարական ձևով՝ վարպետորեն շահարկելով հասարակական կարծիքը և քաղաքական վերնախավերը:
Կարևոր է հասկանալ, որ նման գործողությունները կարող են խորը հետևանքներ ունենալ տարածաշրջանի համար։ Հայաստանն ու Ադրբեջանը գտնվում են բարդ ու անկայուն տարածաշրջանի կենտրոնում, որտեղ յուրաքանչյուր սխալ կամ անհեռատես որոշում կարող է հանգեցնել հակամարտության նոր փուլի։
Այսպիսով, Հայաստանը պետք է զգույշ լինի և սթափ գնահատի իրավիճակը՝ հասկանալով, որ իրական աջակցությունը պետք է լինի ոչ միայն արտաքին ուժերից, այլև ներսից՝ սեփական ժողովրդից ու իշխանությունից։
Comments