top of page

Եզդիների զարմանահրաշ աշխարհում

17.05.2023

Ներածական


Խորհրդային ժամանակներում, երբ Թիֆլիսում հայերի մեծ մասը երեխեքին ուղարկում էր ռուսական և վրացական դպրոցներ, եզդիները երեխեքին ուղարկում էին․․․ հայկական դպրոցներ և կրում էին և կրում են «յան» վերջավորութամբ ազգանուններ։ Սա բացառիկ, անբացատրելի խոր երևույթ է մարդկության պատմության մեջ։ Ես այս երևույթը բացատրելու իմացություն չունեմ։ Միայն տեսնում եմ, որ ունենք միայն մի բարեկամ ազգ՝ եզդիները։ Նախ պետք է փորձենք հասկանալ այս քաջ ու հավատարիմ արիացի ազգի առաքելության խորքային իմաստը։ Այս գիրը այդ ուղղությամբ մի փոքր քայլ է, որն անելու համար պետք է վերհիշել Տիրի Ալգորիթմը։


Գովելի է գաղափարը․«Հայերը և եզդիները մի ժողովուրդ են, տարբեր ազգեր են»։

Կավելացնեի բասկերին։ Էլի կան։ Նաև՝ ուդիներին, որոնց քոչվորները հայաթափում են։


Եզ Դի

Եղել է արդյո՞ք եզը եզդիների պաշտամունքի կենդանի.

ԵԶ+ԴԻ=11+15=26 (երկաթ)

Գիտենք, որ եզդիները երկաթե ազգ են։ Սակայն եզը չի եղել իրենց տոտեմը։


Եզդի կոչվում է եզդիների տներում նոր, սիրուն անկողինների շարվածքը

կամ նման մի գեղեցկություն։ Խորիմաստ ավանդություն։ Սա եզդիական մշակույթի բնագավառ է։


Իմը՝ Տիրի Ալգորիթմն է, որը կապում է գաղափարը մատերիայի հետ։


Հայերեն տառերով գրվող ցանկացած լեզվի բառի տառերի համարների գումարը Հայոց Այբուբենում

կանվանենք այդ բառի ալգորիթմական արժեք (կոդ);

Քիմիական տարրի անվանումը կանվանենք ադեկվատ (նույնական), եթե նրա կոդը հավասար է

այդ տարրի կարգահամարին Մենդելեևվի դավթարում։

Օրինակ, հին հայկական և հին կելտական անգ (երկաթ) բառը․

Ang=անգ=ա+ն+գ=1+22+3=26

26-ը երկաթի կարգահամարն է Քիմիական տարրերի Պարբերական համակարգում

Սլավոնական мед (պղինձ) բառը․

Мед=մեդ=մ+ե+դ=20+5+4=29

29-ը պղնձի կարգահամարն է․․․և այլն։

Այս Աստվածային շնորհը Հայ Ազգին նույն հայ ազգի կողմից չի գնահատված։

Աստված մեզ խեղդամահ է անում, որ վերջապես ճանաչենք մեզ․․․

Մենք ճանաչում ենք ճորտատիրական արժեքներ՝ աթոռ, փող, ոռ, որ մտնենք․․․

Սակայն այս գիրը ճորտաթափության մասին չէ․․․։

Հոյոց գրերի Աստված Տիրը մեզ եզդիների դուռն է բերել․․․


Եզդիների ՇԱՄՇ (ՍԱՄՍ) ԱՍՏՎԱԾԸ ծագումով ոսկուց է (ոսկեպատ է)․

ՍԱՄՍ=Ս+Ա+Մ+Ս=29+1+20+29=79 (ոսկի)

Հիշենք ՇԱՄՇԱԴԻՆԸ․

ՍԱՄՍԱ-ԴԻՆ – ԱՐՓԻ-ԱՍՏՎԱԾ

ՍԱՄՍԸ ԱՐՓԻ Է։

Արփին աստղ է։ Աստղերը ոսկի են․

ԱՍՏՂ=ԱՐՓԻ=ՍԱՄՍ=ԽՈՒՐ=79 (ոսկի)


Եզդիներին անվանում են Մթհայրա ու Տաուսե հրեշտակի (մալակի) ժողովուրդ․

Մթհայրա=Մ+թ+հ+ա+յ+ր+ա=

20+9+16+1+21+32+1=100 (ֆերմի)

Տաուսե=Տ+ա+ու+ս+ե=

31+1+34+29+5=100 (ֆերմի)

Կրոնը՝ Շարֆադին․

Շարփա=Շ+ա+ր+փ+ա=

23+1+32+35+1=92 (ուրան)


Եզդիներն ունեն Նասըրդին (Ազրահիլ)

անունով հրեշտակ․

Նասըր=Ն+ա+ս+ը+ր=

22+1+29+8+32=92 (ուրան)

Ազրահիլ=Ա+զ+ր+ա+հ+ի+լ=79 (ոսկի)


Բավական արժեքավոր քիմիական տարրեր․

79, 92, 100…

Այստեղ կանգ առնեմ, քանի որ եզդիագետ չեմ։

Բայց նշեմ, որ Եզդիական Մշակույթի այն բանաձևերը,

որ տալիս է Տիրի Ալգորիթմը, գիտական հրաշք են։

Մանրամասնեմ ու գցեմ ընթերցողի ջեբը․


Ոսկու բանաձևեր․

Սամս=Ս+ամս=29+50=79

Սա+մս=30+49+79

Սամ+ս=50+29=79

Ոսկե պտույտ․

Ս+ամս=29+50=50+29=Սամ+ս


Ազրահիլ=Ա+զրահիլ=1+78=79

Ազ+րահիլ=7+72=79

Ազր+ահիլ=39+40=79

Ազրա+հիլ=40+39=79

Ազրահ+իլ=56+23=79

Ազրահի+լ=67+12=79

Ոսկե պտույտ․

Ազր+ահիլ=39+40=40+39=Ազրա+հիլ


Ուրանի բանաձևեր․

Շարփա=Շ+արփա=23+69=92

Շա+րփա=24+68=92

Շար+փա=56+36=92

Շարփ+ա=91+1=92


Ֆերմիի բանաձևեր․

Մթհայրա=Մ+թհայրա=20+80=100

Մթ+հայրա=29+71=100

Մթհ+այրա=45+55=100

Մթհա+յրա=46+54=100

Մթհայ+րա=67+33=100

Մթհայր+ա=99+1=100


Ազգակցական կապեր․

Մթհայրա=Մթ+հայրա=29+71=

71+29=Քայլա+ս=Քայլաս

Մթհայրա=Մթհ+այրա=45+55=

Տիգ+րան=Տիգրան


Տաուսե=Տ+աուսե=31+69=100

Տա+ուսե=32+68=100

Տաու+սե=66+34=100

Տաուս+ե=95+5=100

Ազգակցական կապեր․

Տաուսե=Տ+աուսե=31+69=

Տ+իգրան=Տիգրան


Նշված բանաձևերի բացումն ու ալգորիթմական կապերի որոնումը,

որպես հաճելի առաջադրանք ու բարեմաղթում,

փոխանցում եմ անձնականից դուրս մտածողներին։

Մի օրինակ․

Սամս=Ս+ամս=29+50=79

պղինձ+անագ=ոսկի


Ինչպե՞ս պղնձից ու անագից սինթեզել ոսկի՝ թող մտածեն ատոմագետ-ֆիզիկները։

Չե՞մ վախենում սփռել ոսկի մարդկանց առաջ։

- Երկրագնդից դուրս չեն տանի։

Տանեն էլ, ու՞մ են զարմացնելու։ Աստվածների՞ն ու աստղերի՞ն, որ ոսկուց են․

Աստղ=Ա+ս+տ+ղ=1+29+31+18=79 (ոսկի)


Աստվածները զգուշացնում են․

Չփռեք բիսեր խոզերի առաջ։

Բիսեր=Բի+սեր=13+66=79 (ոսկի)


Համամիտ եմ Աստվածների հետ։ Հիմնավորեմ արածս․

- Իմ բանաձևերը պաշտպանում են Հին Աստվածները;

- Բիսեր եմ սփռում մարդկանց առաջ։ Եթե ոմանք խոզ դուրս եկան՝ կխոզաթափվեն։

- Աստվածների ոսկին աստղերն են․

Գողերի ձեռները չեն հասնի։



Եզդիական Զիարատ տաճար (լուսանկարում)

Տաուսե Մալակի և յոթ հրեշտակների տաճար Հայաստանի Արմավիրի մարզի Ակնալիճ գյուղում։

(Տաճարի հովանավորը՝ եզդի բարերար Միրզա Ալոյան; ճարտարապետը՝ Արտակ Ղուլյան):

Տաճարի բացման հանդիսավոր արարողությունը տեղի է ունեցել 2019 թվականի սեպտեմբերի 29-ին, որին ներկա էին բազմաթիվ եզդիներ, Հայաստանի պետական կառույցների ներկայացուցիչներ, համայն աշխարհի եզդիների հոգևոր առաջնորդ Միր Թասիմ Բեկը։ Սեպտեմբերի 29-ը հոգևոր առաջնորդի կողմից հռչակվեց ուխտագնացության օր։

Համաձայն Հայաստանում եզդիների հոգևոր առաջնորդի Հասան Հասանյանի Ակնալիճի տաճարը նախկին ԽՍՀՄ տարածքում առաջին եզդիական սրբատեղին է։


Խոնարհում Եզդիական Զիարատ մեծ տաճարին:


Վիկտոր Վահանյան

32-ամյա Լուսինե Զաքարյանի բացառիկ տեսագրությունը, 1969 թ.

bottom of page