08.12.2024

Փարիզում կաթոլիկների համար տեղի ունեցավ պատմական իրադարձություն՝ Աստվածամոր տաճարի վերաբացումը հնգամյա վերականգնումից հետո։ Այս մեծ հանդիսությունը, որը լցված էր համեստության և հարգանքի զգացումով, դարձավ Ֆրանսիայի մշակութային արժեքների վառ վկայություն։
Հատուկ հուզականություն էր հաղորդում այն հանգամանքը, որ միջոցառման ժամանակ մեծարվեցին նրանք, ովքեր իսկապես արժանի էին ճանաչման՝ հրշեջները, որոնք իրենց կյանքը վտանգելով փրկեցին տաճարը հրդեհից, և շինարարները, ովքեր իրենց ջանքերով ու վարպետությամբ վերականգնեցին այն։
Նրանց ողջունեցին կանգնած ծափահարություններով՝ նախագահներ, բարձրաստիճան հյուրեր, աշխարհի էլիտայի ներկայացուցիչներ։ Այս հարգանքի արտահայտությունը դարձավ միասնության և անկեղծ երախտագիտության խորհրդանիշ։
Եկեք տեղափոխվենք երեք ամիս առաջ՝ Հայաստան։ Այստեղ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն հանդիսավոր կերպով վերաօծեց Էջմիածնի Մայր Տաճարը՝ երկարատև վերանորոգումից հետո։ Այս իրադարձությունը, որը պետք է դառնար ոգեշնչման աղբյուր, դարձավ հիասթափեցնող հակադրության օրինակ։
Փոխանակ մեծարելու վարպետներին, վերականգնողներին, հասարակ մարդկանց, ովքեր իրենց աշխատանքով նոր կյանք էին տվել մեր մեծագույն սրբավայրին, պարգևատրումներ և պատիվ ստացան միայն մեծահարուստները։ Նրանց մեջ հատկապես աչքի ընկավ ռուսահայ մեծահարուստներից Սամվել Կարապետյանը, որի Ռուսաստանից փոխանցված գումարները դարձան արարողության «գլխավոր արժեքը»։
Բայց որտե՞ղ է նրանց տեղը, ովքեր իրենց քրտինքով և տաղանդով նոր կյանք տվեցին այս սրբությանը։ Ինչո՞ւ հրավիրվածների շարքում չգտնվեց արժանի տեղ հասարակ մարդկանց, համեստ հերոսների համար, ովքեր մարմնավորում են իսկական հոգևորությունը։ Այս հակադրությունը՝ Ֆրանսիայի և Հայաստանի մոտեցումների միջև, մթագնում է մեր եկեղեցու արժեքները:
Ֆրանսիան ցույց է տալիս իսկական հարգանքի օրինակ մարդկային աշխատանքի նկատմամբ, մինչդեռ Հայաստանը՝ ի դեմս Գարեգին Բ-ի, հարուստների պաշտամունքի անթույլատրելի օրինակը։
Երբ եկեղեցին, որը պետք է լինի բարոյական ուղենիշ, խոնարհվում է փողի առջև, այն կորցնում է իր հոգին։ Մենք չենք կարող կառուցել ապագա՝ հիմնվելով արժեհամակարգի վրա, որտեղ գլխավոր արժեքը գումարն է, իսկ հասարակ մարդիկ՝ անտեսված։
Այս դեպքը պարզապես դաս չէ, այլ տագնապի ազդանշան։ Այսպես չի կարելի։
Վատ չէր լինի, որ Գարեգին Բ-ն երբեմն հիշեր, որ այն ծառայում է ողջ ժողովրդին, ոչ միայն դրա ընտրյալ, հարուստ հատվածին։