11.10.2020, ԵՐԵՎԱՆ
ՓԱՍՏԵՐ
Ծնվել է 1967թ. դեկտեմբերի 27-ին:
1986-1988թթ. ծառայել է ԽՍՀՄ զինված ուժերում:
1991թ. ավարտել է Երեւանի պետական համալսարանի երկրաբանական ֆակուլտետը, 1997թ.՝ Ռուսաստանի Դաշնության ռազմադիվանագիտական ակադեմիան:
1992-1994 թթ. ծառայել է ՀՀ ՆԳՆ Կազմակերպված հանցավորության դեմ պայքարի գլխավոր վարչությունում, 1994թ. զինվորական ծառայության է անցել ՀՀ ՊՆ ռազմական ոստիկանության վարչությունում՝ որպես բաժնի պետ։
1997թ. ծառայության է անցել ՀՀ ՊՆ-ում որպես սպառազինության վարչության սպա։
1998-2004թթ. ծառայել է ՆԱՏՕ-ի գործողությունների դաշնակցային հրամանատարության շտաբին կից՝ տարբեր պաշտոններում։
2004-2007թթ. եղել է ՆԱՏՕ-ում ՀՀ ԶՈՒ ներկայացուցիչ։
2007-2008թթ. զբաղեցրել է ՀՀ ՊՆ միջազգային ռազմական համագործակցության եւ պաշտպանական ծրագրերի վարչության պետի պաշտոնը:
2008-2010 թթ. եղել է ՀՀ ՊՆ պաշտպանական քաղաքականության վարչության պետ։
2010-2016թթ. եղել է ՀՀ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ:
2017-2018թթ. զբաղեցրել է արտակարգ իրավիճակների նախարարի պաշտոնը:
2018թ. մինչ օրս հանդիսանում է ՀՀ պաշտպանության նախարար։
Ամուսնացած է, ունի երկու զավակ:
Հայաստանի Ձյուդոյի ֆեդերացիայի պատվավոր անդամ է:
Դավիթ Տոնոյանը տիկնոջ եւ երեխաների հետ
Լուսանկարը՝ անձական արխիվից
- Դուք ծնվել եք Ղազախստանի Ուստ-Կամենոգորսկ քաղաքում: Ինչպե՞ս դա եղավ:
- ԵՊՀ-ի երկրաբանական ֆակուլտետն ավարտելուց հետո հայրս Ղազախստանում աշխատելու նշանակում ստացավ ու մեկնեց Ուստ-Կամենոգորսկ: Մի քանի տարի անց նա եկավ Հայաստան, ամուսնացավ մայրիկիս հետ ու ամուսիններով նորից մեկնեցին Ղազախստան, որտեղ էլ ծնվեցի: 4 տարեկան էի, երբ վերադարձանք Հայաստան:
- Ձեր հայրը եղել է երկրաբան, Դուք, ինչպես ընդունված է երկրաբանների մոտ, չդավաճանեցիք հայրիկի մասնագիտությանը ու եւս ավարտեցիք երկրաբանական ֆակուլտետը, սակայն մասնագիտությամբ չաշխատեցիք: Չե՞ք ափսոսում այդ մասին:
- Չեմ կարծում, որ տղամարդն իր կյանքում որեւէ բանի համար պետք է ափսոսի: Չեմ ափսոսում, բայց լավ չէ, որ այդ ունիվերսալ գիտելիքները հասցեական չեմ օգտագործում: Ունեմ մեծ թվով ընկեր -երկարաբաններ, ու նրանց հետ շփվելով եմ մասնագիտական կարոտս հագեցնում: Վիսոցկին երգում էր` «Սարերից լավ կարող են լինել միայն այն սարերը, որոնց վրա դեռ չես եղել»: Նա լեռնագնացների մասին էր երգում, ինչը միանգամայն հոգեհարազատ է նաեւ երկրաբաններին:
- Այսօր Հայաստանում շատ են բանավեճերը հանքարդյունաբերության եւ բնապահպանության մասին: Լինելով երկրաբան, ի՞նչ եք կարծում, հնարավոր է համատեղել դրանք:
- Եթե այդ հարցն ինձ տրվեր 10-20 տարի առաջ, միանշանակ կպատասխանեի, որ հանքարդյունաբերության եւ բնապահպանության միջեւ կա մեծ հակասություն: Բայց այսօր տեխնոլոգիաներն այնքան են զարգացել, որ բնապահպանությունն ու հանքարդյունաբերությունը կարող եւ եւ պետք է քայլեն կողք կողքի: Այնպես որ, հնարավոր է Հայաստանում զարգացնել հանքարդյունաբերությունը եւ միեւնույն ժամանակ լուծել բնապահպանության խնդիրները, եթե, իհարկե, հանքարդյունաբերողները լուրջ ներդրումներ կատարեն բնապահպանական միջոցառումներ իրականացնելու բնագավառում: Խորհրդային Միության ժամանակ երկրաբանները երբեմն միտումնավոր թաքցնում էին որոշ հանքավայրեր, որպեսզի բնությանը վնաս չհասցնեն: Այսօր իրավիճակն ամբողջապես այլ է:
- 1992-1994թթ. աշխատել եք ՆԳՆ համակարգում: Ինչո՞վ էիք զբաղվում:
- 1988 թվականին, երբ վերադարձա բանակից` ուսումը շարունակելու համար, Հայաստանում ազգային զարթոնք էր` Ղարաբաղյան շարժում, կամավորական շարժում: Հետո եղավ Սպիտակի երկրաշարժը: Ձեր նշած տարիներին երկրում մոլեգնում էր հանցավորությունը, որի դեմ պետք էր պայքարել: Ես երիտասարդ էի, սպորտով էի զբաղվում, որոշակի գիտելիքներ արդեն ունեի ու երբ լսեցի, որ ներքին գործերի նախարարությունը հրավիրում է աշխատանքի, որոշեցի դիմել:
Երկրաբանությունն այդ ժամանակ «սառած» վիճակում էր, իսկ իմ էներգիան բավական շատ էր ու չէի կարող մեծ գործընթացներից դուրս մնալ:
Աշխատանքի անցա նոր կազմավորվող Կազմակերպված հանցագործության դեմ պայքարի վարչությունում` որպես օպերլիազոր, այնուհետեւ` ավագ օպերլիազոր:
Վարչությունը գտնվում էր հանցավորության դեմ պայքարի «առաջնային գծում»: Ծանր տարիներ էին, բայց հաջողվեց երկրում կարգ ու կանոն հաստատել: Հպարտ եմ, որ մասնակցություն եմ ունեցել այդ գործընթացում:
1994 թվականին որոշակի փորձ ձեռքբերած երիտասարդների թվում ինձ էլ տեղափոխեցին Ռազմական ոստիկանություն:
- Գիտեմ, որ արեւելյան մարզաձեւերի եք տիրապետում:
- Ուսանողական տարիներին հասցրեցի սպորտի վարպետության թեկնածու դառնալ ձյուդոյից: Ձյուդոն բավական բան փոխեց բնավորությանս մեջ: Մրցասպարեզում ուժերի իրական բախում է, եւ հաղթելու մղումը, հաղթանակը մարզիկին յուրօրինակ հոգեվիճակ է պարգեւում, որը կյանքում վերածվում է հաջողության բանալու: Հետո եկավ մի շրջան, երբ սկսեցին տարբեր արեւելյան մարզաձեւերը «խառնել իրար»: Դրանով եւս զբաղվել եմ, սակայն դա արդեն իմ «ծաղկուն մարզավիճակի» շրջանը չէր:
Հետեւում եմ ձյուդոյի մրցումներին, երբ ունենում եմ այդ հնարավորությունը: Փորձում եմ մարզավիճակում մնալ, ինչը ոչ միշտ է հաջողվում:
- Իսկ ե՞րբ եք վերջին անգամ տատամի դուրս եղել:
- Մի քանի տարի առաջ, երբ դեռ Բրյուսելում էի աշխատում:
- 1997-ին Դուք ավարտեցիք ՌԴ ռազմադիվանագիտական ակադեմիան, իսկ արդեն 1998-ին մեկնեցիք Բրյուսել, որտեղ աշխատեցիք գրեթե 10 տարի` սկզբում որպես ՀՀ ԶՈՒ փոխգործողության սպա Եվրոպայում ՆԱՏՕ-ի միացյալ ուժերի շտաբում, այնուհետեւ` ՊՆ ներկայացուցիչ ՆԱՏՕ-ի կենտրոնակայանում: Սկզբում չկա՞ր որոշակի մշակութային շոկ` ինչպե՞ս էր ռուսական ռազմական կրթությունը հարաբերվում ՆԱՏՕ-ի հետ:
- Ռազմադիվանագիտական ակադեմիայի ուսման տարիների մասին խոսելն ընդունված չէ, ու ես այդ կարգը չեմ խախտի: Ասեմ միայն, որ ակադեմիան նախկին ԽՍՀՄ եւ այսօրվա Ռուսաստանի իսկապես ամենաէլիտար ռազմական ուսումնական հաստատություններից մեկն է:
ՆԱՏՕ-ում աշխատելով՝ երկու ինստիտուտ ավարտեցի` փոխաբերական իմաստով: Կան քաղաքական խնդիրների հետ կապված գիտելիքներ ու հմտություններ, որոնք տեսական դասընթացների ժամանակ հնարավոր չէ ստանալ, դրանց մեջ պետք է «եփվել»:
Այնպես որ, շնորհակալ եմ երկու համակարգերին էլ` գիտելիքներիս եւ փորձառության համար:
- Ինչպե՞ս Ձեր ընտանիքը համակերպվեց այն մտքին, որ տաս տարի բարեկեցիկ Եվրոպայում ապրելուց հետո պետք է վերադառնա Հայաստան:
- Շատ շնորհակալ եմ տիկնոջս, որը տեղափոխման հետ կապված հոգսերի մեծ մասը վերցրեց իր վրա: Դիվանագետներն ու ռազմական դիվանագետները գիտեն, որ հիմնական դժվարությունները բաժին են հասնում հենց նրա ընտանիքին` կարիերայի ընթացքում հաճախակի տեղափոխությունների պատճառով:
Սկզբնական շրջանում երեխաների համար որոշակի բարդություններ եղան, որոնք աստիճանաբար հարթվեցին: Դրանում մեծ դեր խաղաց նաեւ դպրոցը` Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարանը, որտեղ հաճախում են զավակներս` Էմիլիան ու Էդգարը:
- Այսօր շաբաթ է, երեկոյան յոթն է, իսկ դուք դեռ աշխատում եք: Ենթադրում եմ, որ միայն կիրակի օրերն եք կարողանում ընտանիքին տրամադրել: Ինչպե՞ս է անցնում Ձեր կիրակին:
- Եթե գործուղումներ չկան, կամ աշխատանքի ծավալներն այնպիսին չեն, որ պետք նախարարությունում լինեմ, կիրակի օրերն անցկացնում եմ ընտանիքիս եւ ընկերներիս հետ: Ասեմ, որ այս հարցում հաճախ շահում են ընկերներս: Իսկապես դժվար է այդքան սուղ ազատ ժամանակը տնօրինելը. ընկերներիս հաճախ չեմ տեսնում: Նախընտրում ենք ընտանիքներով հավաքվել, որպեսզի ընկերների հետ չհանդիպեմ ընտանիքիս «հաշվին»:
Դավիթ Տոնոյանի զավակները` Էմիլիան եւ Էդգարը
Լուսանկարը՝ անձական արխիվից
- Դուք մտադի՞ր եք ամբողջ կյանքը զբաղվել այս գործով, թե կարող է մի պահ գալ, երբ որոշեք այլ ոլորտ տեղափոխվել:
- Արդեն բավական երկար ժամանակ է, ինչ զբաղվում եմ պաշտպանության ու անվտանգության հարցերով եւ կարծում եմ, որ 45 տարեկանում արմատական փոփոխություններ կատարելը սխալ կլինի, հատկապես, որ նման նախադրյալներ չկան:
Ապագայի համար կա հետեւյալ այլընտրանքը. մնալ լավ իմաստով «բյուրոկրատ-չինովնիկ», կամ ընդգրկվել քաղաքականության մեջ` թեեւ արդեն իսկ այնպիսի ոլորտում եմ, որը որոշ առումով քաղաքական է:
- Եթե ավելի շատ ազատ ժամանակ ունենայիք, ինչ՞պես կտնօրինեիք այն:
- Դժվար է ընտրություն կատարել` կցանկանայի ավելի լիարժեք քնել, սպորտով զբաղվել, երեխաների մեծանալուն ավելի շատ հետեւել, տիկնոջս ավելի շատ ուշադրություն դարձնել, ընկերներիս հետ ժամանակ անցկացնել, եւ, իհարկե, գեղարվեստական գրքեր ընթերցել: Հիմա միայն մասնագիտական գրականություն եմ կարդում: Բայց, քանի որ աղջիկս սիրում է կարդալ, մեկ-մեկ «գողանում» եմ նրա գրքերը, թերթում եմ, եւ հասկանում, որ դրա պահանջը զգում եմ:
Աղջիկս վերջերս կարդում էր «Խաչագողի հիշատակարանը»: Ես էլ կարդացի` նորովի բացահայտելով այն` հասուն տարիքում բոլորովին այլ էին տպավորությունները, քան դպրոցական տարիներին: - Մեր զրույցի ընթացքում ինձ շատ համեղ կիտրոնով թեյ հյուրասիրեցիք, եւ այդ կիտրոնի ծառը հենց ձեր աշխատասենյակում է: Դո՞ւք եք խնամում այդ ծառը, թե հատուկ մարդիկ կան, որ զբաղվում են դրանով: - Այսօր մի փոքր զբաղվել եմ, չնայած առանձնահատուկ սեր չունեմ: Բույսերի խնամքի հետ կապված պարբերաբար ստանում եմ ընկերոջս աջակցությունը: Այս ծառը, երբեմն, զրուցակցի դեր է կատարում ինձ համար: Ասում են` սենյակային բույսերի հետ ժամանակ առ ժամանակ անհրաժեշտ է խոսել:
MEDIAMAX, 2012թ. (կրճատումներով) Դավիթ Տոնոյանի հետ զրուցել է Արա Թադեւոսյանը:
