03.07.2023
Երեկ հայտնի դարձավ Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև հակամարտությունում կռվելու գործուղված հայկական «ԱՐԲԱՏ» (Армянский батальон) գումարտակի մարտիկների օրհնության արարողության մասին՝ Մոսկվայի հայկական եկեղեցում։ Սա պարզապես ապշեցնում ու տարակուսանք է առաջացնում: Հատկապես այն, որ կաթողիկոսի տխրահռչակ եղբայր Եզրասը տարածված տեսանյութում լուրջ դեմքով կրկնում է ռուսական պրոպագանդայի թեզերը:
Ռուսաստանի հայերը ի՞նչ բարոյական իրավունք ունեն միջամտելու այս հակամարտությանը՝ իրենց հայրենիքը պաշտպանելու փոխարեն։ Հատկապես կասկածելի է Հայ առաքելական եկեղեցու Ռուսաստանի թեմի առաջնորդ Եզրասի արարքը, ով հրապարակայնորեն օրհնեց հայերին ուկրաինացիների դեմ պատերազմի գնալու՝ անտեսելով Ուկրաինայի հայերի համար դրա հետևանքները։
Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև հակամարտությունը բարդ և բազմակողմանի խնդիր է, որը պահանջում է խաղաղ լուծում։ Սակայն լուրջ մտահոգություն է առաջացնում Ռուսաստանի հայերի գործողությունները, ովքեր պատրաստվում են կռվել Ռուսաստանի կողմում։ Հայաստանի հետ անմիջականորեն չառնչվող հակամարտությանը միջամտելը ոչ միայն սխալ է, այլեւ կարող է բացասական հետեւանքների հանգեցնել Ուկրաինայի հայ համայնքի համար։
Հայ առաքելական եկեղեցու Ռուսաստանի թեմը գլխավորող կաթողիկոսի տխրահռչակ եղբայր Եզրասը մոռացել է, որ ինքը հատուկ պատասխանատվություն է կրում որպես հոգեւոր առաջնորդ։ Կրոնը, իհարկե, պետք է ծառայի խաղաղությանն ու հաշտեցմանը, այլ ոչ թե թշնամանք ու բռնություն խթանի։ Եզրասի գործողությունները հարցեր են առաջացնում նրա խելացիության և հայ ժողովրդին նրա հավատարմության վերաբերյալ:
Թեև Եզրասի և իր եղբոր՝ ռուսական հետախուզության գործակալ լինելու մասին ենթադրությունը կարող է համարձակ թվալ, այդ հնարավորությունը չի կարելի ամբողջությամբ բացառել: Հայաստանին ուղղակիորեն չվերաբերող պատերազմի համար հայ մարտիկներին օրհնելը կասկածներ է առաջացնում նրա շարժառիթների և շահերի վերաբերյալ։
Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև հակամարտությունում Ռուսաստանի հայերի միջամտությունն աններելի է և կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ Ուկրաինայի հայ համայնքի համար։ Հոգևոր առաջնորդ Եզրասի գործողությունները հարցեր են առաջացնում հայ ժողովրդի հանդեպ նրա պատասխանատվության վերաբերյալ։
Ռուսական հատուկ ծառայությունների հետ նրա կապի մասին վարկածը լուրջ քննարկում է պահանջում։ Թե ինչ հետեւանքներ ու հետեւություններ կարվեն այս հարցում, ցույց կտա ժամանակը, սակայն կարեւոր է, որ նման միջամտությունն ու պատերազմի օրհնությունն ապագայում չկրկնվեն։